61 / 120
Xuân Đinh Dậu 2017
61
Nhiều chiếc đồng hồ có giá trị hàng trăm triệu đồng
Vất vả săn tìm
Chỉ với mấy năm cất công sưu tầm nhưng anh
Trần Minh Tâm (thị trấn Đồi Ngô, Lục Nam, Bắc
Giang) đã “vác” về nhà hàng trăm chiếc đồng hồ cổ
thuộc nhiều quốc gia khác nhau. Hiện nay, anh là
người sưu tầm “tài tử” nhất và sở hữu nhiều đồng hồ
nhất ở Bắc Giang. Với anh Tâm, việc sưu tầm, chơi
đồng hồ không phải để thể hiện mà nó chỉ thỏa mãn
đam mê, là một thú chơi văn hóa, vì thế anh đã cất
công đi khắp nơi tìm kiếm, để đến nay nhà anh đã
trở thành “thế giới đồng hồ”. Có chuyến đi, gặp
được đồng hồ đẹp nhưng chủ phát giá quá cao,
anh đành xin chụp lại ảnh về ngắm cho thỏa. Nói
về công phu nghề chơi, anh Tâm cho hay: “Không
phải ai có tiền cũng thích chơi và biết chơi đồng hồ,
nhưng ai đã biết thì đều nghiện. Cái khó nhất của
người chơi là phải nghe được âm thanh, cảm nhận
được cái hay của nó. Thêm nữa, bộ gông là linh
hồn của chiếc đồng hồ, nếu không có kiến thức
phân biệt thì rất dễ bị hớ, mua phải đồ dởm mà
không biết. Hiện nay, tôi vẫn ao ước đủ điều kiện để
mua thêm một số chiếc mình thích”.
Ông Trịnh Thủy ở xã Hiệp Cường (Kim Động,
Hưng Yên) là công nhân đã nghỉ hưu và từng là một
thợ cơ khí trẻ có tay nghề cao nhất của Bộ Công
nghiệp nhẹ xưa. Không chỉ sưu tầm đồng hồ mà còn
thạo sửa chữa, nên ông Thủy được nhiều người mời
về nhà họ “làm sống lại những chiếc đồng hồ cũ kĩ”.
Có người thấy ông thích sưu tầm, liền bán lại hoặc
giới thiệu đến những người cần bán. Giao lưu rộng,
nhiều bạn bè ở nước ngoài, chính họ là những người
giúp ông Thủy săn tìm và đưa về rất nhiều “nàng
đồng hồ”. Trong đó nhiều chiếc đã bị “liệt cả chục
năm”, khi rơi vào tay ông Thủy là tức khắc ngân
nga đổ chuông. Có lẽ, khách đến nhà ông Thủy sẽ
thấy ấn tượng nhất là chiếc đồng hồ cao khoảng hai
mét rưỡi đựng trong chiếc hộp gỗ, quả lắc màu
vàng to bản với nhiều hoa văn: chùm nho, nhành
hoa, lá, những nét chạm trổ tinh xảo, quả lắc to,
chữ số La Mã đen trên mặt tròn màu trắng, viền
vàng; chính giữa đồng hồ vẽ một lọ hoa đồng nội.
Đây là chiếc gắn bó với ông nhiều năm nay, khi
“rước” về, phần máy đã bị hư hỏng nặng, ông phải
cày cục “bổ” ra sửa chữa, chỉnh trang lại.
Nói đến thú sưu tầm đồng hồ cổ thì đất Hà thành
sôi động nhất, nhiều đại gia chơi thâm niên, sở hữu
số lượng lớn. Không ít người chỉ mua chứ không bán
và trong bộ sưu tập của họ có vài trăm chiếc, nhiều
chiếc trị giá hàng trăm triệu đồng. Đáng nể nhất là
chủ quán cà phê Junghans trên phố Hòa Mã sở hữu
bộ sưu tập “khủng” với gần 800 chiếc, nhiều nhất là
đồng hồ treo tường, để bàn bằng gỗ sồi. Là người cá
tính, khá cầu toàn nên chủ quán cà phê này nói sẽ
xuất hiện trên báo khi có đủ 1.200 chiếc. Nhiều ông
chủ với những bộ sưu tập lớn khác như: Đức Minh,
Trần Việt Hà, Đào Văn Dư, Đào Văn Đạt, Nguyễn
Đức Năng, Nguyễn Trung Dũng… đã và đang gìn giữ
những “cỗ máy thời gian” quý giá. Họ tích cực giao
lưu, trao đổi kinh nghiệm và lúc nào cũng trong tư thế
săn tìm nguồn để có được những cỗ máy độc đáo.
Công phu nghề chơi
Theo những người sành chơi, nghe âm thanh
đồng hồ tốt nhất là khoảng 12 giờ đêm, khi không
gian tĩnh mịch. Có chiếc trầm như tiếng chuông chùa,
có chiếc rền như trống, chiếc khác vang như chuông
nhà thờ, bởi thế nhiều người đã trở dậy vào ban đêm
để được nghe thế giới đồng hồ hát.
Ở Từ Sơn, anh Nguyễn Ngọc Minh, Giám đốc
công ty TNHH Đại An bị “bỏ bùa” từ mấy năm qua,
anh yêu đồng hồ đến nỗi dựng riêng một căn nhà
lớn để trưng bày và thuê thợ giỏi đóng hộp gỗ cho
từng “nàng”, giá của mỗi chiếc hộp này cũng vài
chục triệu. Theo anh Minh, trên mặt đồng hồ chỉ có
12 con số nhưng chứa đựng cả tuổi thanh xuân và
thậm chí nó chứng kiến cả những thịnh suy của cuộc
đời. Anh Minh chơi nhiều loại, nhưng có hai dòng
chính là Odo của Pháp và Cuckoo của Đức, được
chế tạo thủ công, có tuổi đời hàng trăm năm. “Ở Việt
Nam, hai hãng này có ảnh hưởng rất lớn đến giới
chơi đồng hồ. Nước Pháp nổi tiếng với các loại đồng
hồ tủ, có thể ngân những bản nhạc Coucou valse,
Westmintern. Sau đó người chơi cũng tìm đến các loại
chất liệu mặt bằng đồng, sứ, đá, bộ hai chân nến…
để bàn. Còn ở Đức, hãng Junghans rất nổi tiếng với
các loại treo tường, rất có hồn, vỏ gỗ được chạm
khắc tinh xảo, có chiếc còn thể hiện những “tích” nổi
tiếng”, anh Minh cho biết.
Theo những người chơi lâu năm, bộ gông nhạc là
linh hồn của chiếc đồng hồ. Và đồng hồ Odo 36.10
(sản xuất năm 1936, 10 gông) là loại quý nhất,
ngân được bản Westmintern nên người sưu tầm nào
cũng muốn sở hữu. Một chiếc đồng hồ như vậy có
giá bình thường 60 triệu đồng. Và nếu cả 10 gông
phát nhạc đều còn “zin”, không chiếc nào bị thay
hay phục chế, mặt kính chắn nguyên bản, hộp gỗ
nguyên bản có thể giá cao gấp ba lần. Đồng hồ loại
này còn quý hơn, nếu nó còn nguyên giấy tờ mua
bán bằng chữ quốc ngữ hay chữ Pháp. Anh Đào
Văn Đạt, một người sưu tầm gần 20 năm, có “bản
doanh” trao đổi, giao lưu tại 95C Lò Đúc (Hà Nội)
cho biết: “Có những chiếc đồng hồ giá vài trăm triệu,
thậm chí cả tỉ đồng, nhưng giới chơi vẫn “khoái” Odo
36 vì cái hay, cái đẹp của nó. Nếu đã chơi thì không
thể tiếc công vì phải thường xuyên “chăm sóc” cho
nó, cứ hàng tuần lên dây cót cho hàng trăm chiếc
đồng hồ cũng đủ thấy người chơi kì công thế nào”.
Phải khẳng định, giới sưu tầm đồng hồ, nhất là ở
Hà Nội khá âm thầm. Nhiều người muốn giữ “bảo
bối”, thưởng thức theo cách của mình, chỉ cho một số
người sưu tầm thân tín biết. Gần chục năm trở lại
đây, đã có những nhóm chơi đồng hồ tụ tập nhau để
cùng chia sẻ thú chơi. Qua chiếc đồng hồ những
người sưu tập cũng muốn nhắc nhở mọi người, thời
gian là vàng bạc, chẳng chờ đợi ai, nên cần trân
trọng thời gian, trân trọng những giây phút bình yên,
sống đẹp, sống bình thản trong cuộc đời.
Mê man thú chơi
máy đo thời gian
diên khánh
Tác giả (bên phải) đang trao đổi với anh Đào Văn Đạt - người
có thâm niên hơn 20 năm sưu tầm và mua bán đồng hồ cổ
Anh Tâm say sưa giới thiệu về bộ sưu tập
Ngày càng nhiều người có thú chơi đồng hồ
Với nhiều người sưu tầm, đồng hồ không chỉ là cỗmáy đo thời gian mà đã trở thành
“nàng ca sĩ” luôn ngân lên những âm thanh tuyệt vời. Vậy nên không chỉ đại giamới
dám nghĩ đến thú chơi hao tiền tốn của này mà không ít người dân bình thường
cũng bị mê hoặc, bỏ nhiều công sức kiếm tìm.