1-120 tet a

55 / 120

Xuân Mậu Tuất 2018
55
núi lửa Kilauea đã tặng cho Đảo Lớn
Hawaii thêm hơn 2 km2 đất. Có vẻ
cũng giống như Shiva của Ấn Độ
giáo, Pele là đấng tối cao vừa hủy
diệt vừa sáng tạo nên người
Polynesian vừa kính vừa sợ.
Chúng tôi đến Cổng biển Holei thì
đường bị chặn lại do mới đây có nguy
cơ phun trào nên không thể tiếp cận
Kamokuna, nơi suối nham thạch đổ
xuống biển. Theo chỉ dẫn của nhân
viên HVNP, muốn đến đó thì phải đi
ngược ra cổng công viên rồi chạy
theo vết nứt phía Đông. Được báo,
hôm nay hố Puu Oo có phun trào và
sẽ chảy xuống biển ở Kamokuna,
chúng tôi ăn vội bữa trưa mang theo
từ nhà, rồi hối hả chạy xe ngót 100
km, theo đường 11, ngoặt sang
đường 130, cố gắng đến điểm gửi xe
ở Kalapana trước 3h chiều, để có đủ
thời gian 5 - 6 tiếng cho hành trình
tiếp cận dòng dung nham cuộn chảy.
Hành trình đi tìm dòng
dung nham nóng đỏ
Có ba cách để chiêm ngưỡng
dòng dung nham: bay trực thăng
quanh miệng núi lửa, đi tàu biển vào
gần chân dòng thác nóng đỏ đổ
xuống biển hoặc đi bộ (có thể kết hợp
xe đạp) theo con đường rải đá lổn
nhổn hơn 4 dặm dài (7km).
Như phần lớn du khách cất công
đến đây từ mọi ngả trên thế giới,
mong có trải nghiệm chân thật nhất,
chúng tôi tự đi bằng cách thuê xe
đạp. Đạp đến hết đường thì lội bộ
trên cánh đồng nham thạch thêm vài
km nữa. Giá thuê xe xê dịch từ 10
đến 20USD tùy loại, nhưng giá nào
cũng bao gồm cả một túi sơ cứu,
chiếc đèn đeo trán và một chai nước.
Nai nịt gọn gàng, chúng tôi hăm
hở đạp xe trên con đường rải đá.
Con đường mỏng manh như bị chìm
giữa nham thạch đen bóng hắt nắng
lóa mắt. Đã từng có những ngôi làng
ở đây, những con đường nhựa mịn
màng, có cả Vườn Hoàng gia, những
giờ đây tất cả đã chìm dưới cánh
đồng lava mênh mang bất tận. Nếu
không có sóng biển đang đập vào
vách nham thạch ngoài kia và vài
mầm xanh của cây Ohia hay trái
nhàu (noni) bật lên từ những khe nứt
thì có thể tưởng đang ở trên Mặt
trăng. Cầu vồng rực rỡ hiện ra mê
hoặc khắp các phía, tròn căng, sắc
nét, gần kề tưởng như chạm vào
được, khiến lữ khách đôi khi quăng
xe, mê mải chạy theo ngắm nghía, rồi
sực nhớ ra mục tiêu chính lại vội vã
đạp xe nhằm phía dòng lava phun
trào. Trời thoắt nắng, thoắt mưa, máy
ảnh cứ lôi ra cất vào, gió biển lồng
lộng trên bình nguyên hoang vắng,
đường mỗi lúc thêm gập ghềnh, nhiều
đoạn dốc phải xuống đẩy xe. Chật
vật mãi cũng đi hết được con đường
đá, đến Kamokuna - chỗ thác lava
nóng đỏ đổ xuống biển. Nhưng phải
đợi trời tối nhìn mới đẹp.
Chúng tôi quyết định băng đồng,
lội bộ tìm đến chỗ có dòng chảy lộ
thiên trước. Đây chính là đoạn đầy
thách thức nhưng cũng thú vị nhất vì
phải mò mẫm lội qua một cánh đồng
đầy những biển cảnh báo nguy hiểm,
mấp mô những gò đống lava đã
đông cứng bên trên, nhưng đâu đó
phía dưới chân ta vẫn có dòng dung
nham nóng đỏ chảy ngầm. Những
dòng dung nham từng chảy tràn trên
bề mặt cánh đồng dường như vẫn
còn hơi ấm, để lại dấu vết tươi mới là
những gờ nổi dạng sóng xoáy cuộn,
như dây thừng xoắn vặn thành hoa
văn sắc nét đẹp kì lạ. Chưa thấy vùng
núi lửa nào có những dòng chảy
dung nham nhiều và đẹp đến thế.
Đẹp lung linh trong ánh hoàng hôn và
thêm kì ảo dưới sắc cầu vồng đôi rực
rỡ thoắt ẩn thoắt hiện trên nền mây
hồng phía sau và màn mưa lất phất
đằng trước. Mải ngắm nghía phía
dưới chân và đuổi theo cầu vồng, có
vẻ chúng tôi đã lệch hướng. Làn khói
nhạt nhòa xa xa chỉ dấu nơi có dòng
chảy lộ thiên bỗng biến đâu mất trong
sương chiều. Gặp hai bạn người Đài
Loan đi ngược chiều cho biết đã đi
hơn 1h mà không tìm ra, chúng tôi
đành quay lại. Trời chạng vạng tối,
lắc rắc mưa, dưới chân toàn nham
thạch loại Pahoehoe mặt mịn nhưng
cứng giòn dễ vỡ, sắc cạnh, nhiều khe
rãnh, việc băng đồng ngược lại chỗ
ngắm lava đổ xuống biển là một thử
thách không nhỏ.
Nơi lửa và
nước gặp nhau
May thay vẫn kịp quay lại bờ biển
Kamokuna trước khi trời tối hẳn và
phần thưởng xứng đáng là dòng lava
tươi đỏ tuôn trào mà chúng tôi được
ngắm ngay bờ biển. Từ trên vách đá
cao khoảng 30m, suối dung nham
màu đỏ cam trào xuống với lưu lượng
vài triệu lít/một giờ, làm sôi cả một
vùng nước, lửa bắn tung tóe, khói
trắng cuộn lên dày đặc trên mặt biển
tím sẫm, dưới ráng chiều vàng sậm
cuối ngày. Hình ảnh quá ngoạn mục
và đầy cảm xúc không dễ gặp trong
đời. Hoạt cảnh “Trái đất trong lò
luyện” như đang diễn ra trước mắt.
Chứng kiến cảnh kì vĩ ấy càng hiểu
niềm kính sợ của người Hawaii trước
thần Pele. Núi lửa đã tạo nên chuỗi
Hawaii và vẫn đang hằng ngày nhào
nặn nó ngoài sự kiểm soát của
con người.
Lặng ngắm cho đến khi trăng lên
chúng tôi mới tiếc nuối ra về. Phải trả
xe trước 9h tối mà đường về thật gian
nan. Ngược gió, ngược dốc, mưa
quất ràn rạt, không đạp nổi xe, phần
lớn phải dắt, bụng đói, nhìn những
bạn cuốc bộ mà phát thèm, chỉ muốn
quẳng xe cho khỏi vướng. Vẫn 4 dặm
đó thôi mà đường như dài ra bất tận.
May mà có chút thức ăn dằn bụng
trước đó các bạn nhường cho nên mới
đủ sức lết ra đến cổng. Một chút bất
ngờ giữa đường như tiếp thêm sức, ấy
là khi ngoảnh sang trái, xa xa trên
cánh đồng lava bỗng thấy bùng lên
một đốm đỏ cứ nở to dần rồi hiện ra
rõ tiếng rõ hình một thác dung nham
tuôn trào, đỏ rực trong đêm đen dưới
trời sao lấp lánh. Hành trình thăm núi
lửa gian truân, vất vả đã được đền bù
bằng những khoảnh khắc thiên nhiên
huy hoàng như thế, nói như mấy bạn
người Úc đồng hành, thì thật đáng giá
đến từng giọt mồ hôi.
*
* *
Những ai đã từng chứng kiến
dòng dung nham nóng đỏ tuôn chảy
đều hiểu rằng cái mà họ nhìn thấy
không bao giờ lặp lại giống như thế.
Bởi núi lửa luôn đỏng đảnh bất trắc,
ngay đến các nhà khoa học với
những thiết bị hiện đại nhất cũng
không thể dự đoán nổi. Ai mà biết
được dòng chảy 35 năm kia còn có
thể tiếp diễn bao lâu nữa, có thể 100
năm mà cũng có thể ngưng bặt ngay
ngày mai, nên một khi có cơ hội thì
nhất định phải đến.
Khi ngồi viết những dòng này thì
nghe tin từ Công viên Quốc gia Núi lửa
Hawaii cho hay, những ngày đầu năm
mới 2018 không còn nhìn thấy suối
dung nham đổ xuống biển nữa, vẫn còn
những dòng lava nóng đỏ chảy lộ thiên
trên cánh đồng nham thạch, nhưng khó
tìm hơn. Nhưng biết đâu thần Pele sẽ
còn gây bất ngờ nên vẫn mong có ngày
gặp lại Kilauea thần thánh.
Đợt phun trào hiện nay của núi lửa Kilauea kéo dài gần như liên tục 35
năm nay, bắt đầu từ ngày 03/01/1983. Khi đó, cột magma bắn lên không
trung cao tới hơn 400m. Đến nay, dung nham trào ra đã bao phủ một
vùng đất và rừng rộng hơn 70km2 , phá hủy hơn 200 công trình, đồng thời
cũng làm cho Đảo Lớn rộng thêm hơn 2km.
+ Nếu muốn tiếp cận dòng dung nham nóng chảy, bạn nên lưu ý:
- Cập nhật tình hình phun trào của Kilauea trên trang chính thức của HNVP,
theo địa chỉ :
- Trang phục an toàn: kính mát chống lóa, giày đi bộ đế bền chắc, quần
dài, mặc nhiều lớp áo, bên ngoài có áo chống nước bởi ở đây mưa nắng
thất thường. Nên mang găng vì lỡ có ngã hoặc chống tay xuống nham
thạch thì không bị thương bởi đá giòn và sắc.
- Mang theo 2 lít nước và ít đồ ăn. Đèn pin và điện thoại xạc đầy để đủ
dùng trong ít nhất 6h.
- Công viên nơi có giếng lửa Halemamau của Kilauea mở cửa 24/24, ô tô
đến tận nơi. Nhưng khu vực Puu Oo có dòng dung nham nóng chảy nằm ở
ngoài rìa Đông của Công viên chỉ mở cửa từ 15h đến 21h.
Tác giả trên một vách nham
thạch đổ xuống sát đường
Nham thạch cứ tiến dần
ra biển làm đảo ngày
càng rộng thêm
Dung nham nóng đỏ
tuôn xuống biển -
cảnh kì vĩ chỉ có thể
gặp ở Hawaii
Cầu vồng hiện ra rực rỡ trên cánh đồng lava đen sẫm