24
“Hàng hiếm” của văn hoá Việt
Tôi được thưởng thức Sình ca một
lần, cách đây từ rất lâu, hình như là vào
dịp Tuyên Quang có lễ hội đường phố.
Tại thời điểm ấy, giữa sự ồn ào, náo
nhiệt của lễ hội, ánh đèn sân khấu lấp
lánh nhưng khi điệu nhạc Sình ca cất lên
lại khiến mỗi người phải tĩnh tâm lại mà
lắng nghe và cảm nhận. Tôi ấn tượng với
Sình ca ngay lúc ấy và luôn nung nấu ý
định tìm hiểu về Sình ca. Đó giống như
một “mối lương duyên” để đưa bản thân
đến với làng dân tộc Cao Lan - nơi có
những con người ngày đêm say sưa với
làn điệu của dân tộc mình.
Sình hay “Sịnh, sềnh” theo tiếng Cao
Lan có nghĩa là “thần, chúa” có uy lực
ngang với các vị thần sông, thần núi...
Sình ca là lối hát đối đáp giao
duyên giữa nam và nữ. Những cuộc hát
Sình ca kéo dài đến 12 đêm; mỗi đêm
hát có chủ đề riêng với các nội dung:
tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất
nước, tình yêu đôi lứa, tình yêu trong lao
động sản xuất, hát về khát vọng ước mơ
hạnh phúc. Tuy không có nhạc nhưng
mỗi câu hát ngân lên lại có sức lan tỏa
rất lớn, đây là điều đặc biệt mà chỉ có âm
nhạc Sình ca Cao Lan mới có được.
Ngoài làn điệu Sình ca, thứ đi kèm
với nó để đi sâu vào lòng người hơn
cũng mang lại sự độc đáo không hề thua
kém. Đó là những điệu múa như: múa
nón, múa quạt, múa tung còn, múa khai
đèn... Những động tác nhịp nhàng, uyển
chuyển, vui tươi trong các điệu múa hòa
cùng làn điệu Sình ca tạo thành như một
“thỏi nam châm” hút hồn những người
yêu quý đặc sản văn hoá dân tộc.
Nói đến Sình ca, nói đến điệu múa
thì cũng phải nhắc đến những ngôi nhà
sàn cổ của làng Cao Lan. Đây cũng là
một trong những nét rất riêng không pha
lẫn của ngôi làng này. Ông Hoàng Liên
Sơn, trưởng thôn 15 Trại Khách cho biết:
“Thôn có hơn 90 hộ, trong đó 97% là
dân tộc Cao Lan với nhiều dòng họ lớn
như: họ Tiêu, họ Hoàng, họ Vi, họ Lâm...
Chúng tôi về thăm làng dân tộc Cao Lan ở thôn Trại Khách, xã
KimPhú, huyệnYên Sơn, tỉnhTuyênQuangvàomộtngàytiếttrời
cóđôi phần“yêuchiều”chosựmongmỏi củakháchđếnchơi. Nơi
đây đúng như những gì người ta ca tụng - đúng chất một ngôi
làng cổ của người dân tộc Cao Lan, có những con người đang
cùng chung lí tưởng giữ gìn nét văn hoá truyền thống hát
Sình ca của dân tộc mình trước nguy cơ bị mai một trong kỉ
nguyên công nghệ số.
Nét văn hóa độc đáo
của người Cao Lan
Sình ca
Nghệ Nhân Sầm Dừn - Người hát Sình Ca nổi tiếng tỉnh Tuyên Quang,
đồng thời ông được coi như bảo tàng sống của văn hóa Cao Lan ở xứ Tuyên
VTV
Văn hóa
Giải trí