81 / 92
81
Nguyên nhân của bệnh trầm cảm có
thể do nhiều yếu tố tác động gây nên. Tuy
nhiên bệnh thường xuất hiện khi bệnh
nhân gặp vấn đề về tâm lí không thể giải
toả. Trầm cảm cũng được quy định bởi
gen, nhưng yếu tố môi trường chính là tác
nhân để khởi động các gen đó. Theo các
nghiên cứu gần đây, một số yếu tố thuận
lợi cho việc phát sinh bệnh trầm cảm
phải kể đến là tăng căng thăng trong công
việc, tăng mật độ dân số với việc giảm
không gian sống, tăng ô nhiễm nước,
không khí, tiếng ồn, thiếu sự cân bằng
giữa nghỉ ngơi và công việc, tăng sức ép
về công việc, gia đình và xã hội, cũng
như những khó khăn về tài chính. Bên
cạnh đó, những yếu tố bên trong cũng có
thể gây tăng nguy cơ trầm cảm như: các
bệnh mãn tính (đau mãn tính, bệnh kéo
dài…), các bệnh ung thư, những thay đổi
nội tiết như trong thời kì tiền mãn kinh ở
phụ nữ…
Bệnh nhân trầm cảm không nên đối
phó với căn bệnh một mình, cần sự giúp
đỡ của bác sĩ, chuyên gia tâm lí, người
thân và cả xã hội. Nhà tâm lí trị liệu
Anupama Gadkari khuyên người bệnh
hãy cho người khác biết bạn đang khó
khăn như thế nào, tức là thể hiện sự trầm
cảm ra cho mọi người hiểu. Khi gặp các
biểu hiện như giảm năng lượng, mất tạp
trung, mất hứng thú, rối loạn giấc ngủ,
chán ăn, mệt mỏi… cần được tư vấn điều
trị sớm.
Nhiều chuyên gia đồng ý rằng, tâm
lí trị liệu, hoặc tâm lí trị liệu kết hợp với
thuốc, là cách điều trị trầm cảm lâu dài
hiệu quả hơn là chỉ dùng thuốc. Có tới
70% người mắc bệnh trầm cảm phản ứng
với thuốc chống trầm cảm. Thuốc chống
trầm cảm không gây nghiện nhưng chúng
có thể gây ra các phản ứng phụ không
mong muốn. Để tránh tái phát, người ta
thường phải liên tục uống thuốc trong
thời gian dài sau khi các triệu chứng đã
thuyên giảm.
Bác sĩ Nguyễn Văn Ca (Trưởng khoa
Thần kinh Bệnh viện 175) khuyên: nếu
thấy bất ổn, mọi người có thể dùng thang
đánh giá trầm cảm
Beck (test Beck)
để tự
kiểm tra.
Beck
mô tả các triệu chứng về
sự ức chế toàn diện các mặt hoạt động
tâm thần: cảm xúc, tư duy, hoạt động,
tình trạng ức chế, chậm chạp, mệt mỏi,
khó tập trung, rối loạn giấc ngủ. Điểm
tổng cộng càng cao thì đối tượng được
thử nghiệm càng bị rối loạn trầm cảm
nặng hơn. Trên 14 điểm trở lên, đối
tượng làm trắc nghiệm có biểu hiện bệnh
lí rối loạn trầm cảm.
Trúc Chi
Thế nào là rối loạn trầm cảm
Các biểu hiện
của trầm cảm