34
KHÔNG GIAN
VĂN HÓA
N
hà phê bình mĩ thuật Quang
Việt, giám tuyển độc lập của
bộ sưu tập tranh tư nhân về họa
sĩ, nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn
nhận định: “Ở nước ta, có nhiều nhạc sĩ
vẽ, nhưng dường như chỉ có 3 nhạc sĩ coi
vẽ như nghề nghiệp thứ hai của mình là
Văn Cao, Nguyễn Đình Phúc và Nguyễn
Đức Toàn. Họ thực sự là những họa sĩ”.
Triển lãm lần này giới thiệu khoảng 60
bức tranh được nhà phê bình mĩ thuật
Quang Việt lựa chọn từ bộ sưu tập của họa
sĩ Nguyễn Đức Toàn. Những tác phẩm này
hầu hết được sáng tác vào cuối những năm
80 thế kỉ trước cho thấy ý đồ của người lựa
chọn. Đó là phác họa chân dung về một
nghệ sĩ có phong cách; một tâm hồn đẹp;
một đôi mắt lạc quan, yêu đời và minh
triết. Mặc dù đây không phải là những tác
phẩm xuất sắc nhất của họa sĩ Nguyễn
Đức Toàn nhưng lại giúp người xem thấy
được quá trình phát triển của ông trong
lĩnh vực hội họa.
Họa sĩ - nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn sinh
năm 1929, mất năm 2016 tại Hà Nội. Ông
là một nhạc sĩ tài hoa với nhiều ca khúc có
vai trò đặt dấu ấn cho nền âm nhạc cách
mạng Việt Nam. Tuy nhiên, ít người biết
trước khi trở thành nhạc sĩ nổi tiếng, đam
mê của ông chính là hội họa. Ông từng
phải khai tăng hai tuổi để theo học lớp
dự bị tại Trường Cao đẳng Mĩ thuật Đông
Dương năm 1944. Thời gian học kéo dài
khoảng 1 năm cho đến ngày Cách mạng
Tháng Tám năm 1945 thành công. Cũng
từ đây, sự nghiệp âm nhạc của ông bắt đầu
khi tham gia lập một dàn nhạc nhỏ, tập và
hòa tấu những bài ca cách mạng... Năm
2000, ông vinh dự được tặng Giải thưởng
Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật cho
sáu ca khúc tiêu biểu:
Quê em, Biết ơn Võ
Thị Sáu, Đào công sự, Nguyễn Viết Xuân
cả nước yêu thương, Tình em biển cả
và
Chiều trên bến cảng
.
Không chỉ là tác giả của nhiều ca khúc
nổi tiếng, Nguyễn Đức Toàn còn là một
họa sĩ với khả năng đặc biệt trong nghe
hình và màu giống như trong âm nhạc.
Ông thừa hưởng dòng máu tạo hình ở
người cha, cụ Nguyễn Đức Thụ, một nhà
điêu khắc nổi tiếng nửa đầu thế kỉ 20.
Ngay trong kháng chiến chống Pháp,
Nguyễn Đức Toàn đã được xem như một
họa sĩ. Từ những năm 1980, nhạc sĩ hầu
như chỉ chuyên tâm vào vẽ, vừa để thỏa
lòng say mê, những ước vọng về hội họa
ấp ủ đã lâu, mà cũng vừa để sống
trong
thời kì bao cấp quá khó khăn. Ông vẽ rất
nhiều, vẽ bằng đủ các chất liệu, từ khắc
gỗ, bột màu, mực nho, lụa cho đến sơn dầu,
sơn mài. Thậm chí, vẽ sơn mài thiếu vóc,
ông tự làm lấy vóc. Trong các họa sĩ - nhạc
sĩ, ông là người sử dụng nhiều loại chất
liệu nhất.
Tranh của họa sĩ Nguyễn Đức Toàn
khiến người ta ngạc nhiên về kĩ thuật. Loại
chất liệu có vẻ được ông ưa thích nhất là
lụa và mực nho, màu nước. Giới hội họa
ai cũng hiểu rằng, để làm chủ được loại
chất liệu này thì kĩ thuật vẽ phải rất vững,
luyện bút thường xuyên. Ấy vậy mà đường
nét trong tranh Nguyễn Đức Toàn cứ như
thả chơi, buông bút là vẽ trúng. Hai đối
tượng được nhạc sĩ tâm đắc nhất là thiếu
nữ và tĩnh vật. Ở mảng này, có thể nói là
tuyệt bút. Họa sĩ Nguyễn Đức Toàn từng
chia sẻ: “Tôi vẽ tranh với ý tưởng của họa
sĩ chuyên nghiệp, với yêu cầu như một
họa sĩ chính cống chứ không xuê xoa, dễ
dãi, vin cớ mình là nhạc sĩ mà nhí nhố
CÔNG CHÚNG YÊU HỘI HỌA CỦA THỦ ĐÔ MỚI ĐÂY ĐƯỢC TÁI NGỘ VỚI CỐ
NHẠC SĨ NGUYỄN ĐỨC TOÀN QUA TRIỂN LÃM MĨ THUẬT CÁ NHÂN MANG
TÊN
NHỮNG GIAI ĐIỆU VẼ BẰNG MÀU SẮC.
NHẠC SĨ ĐƯỢC NHẬN GIẢI
THƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HỌC NGHỆ THUẬT CHO CÁC CA KHÚC TIÊU
BIỂU NHƯ:
BIẾT ƠN VÕ THỊ SÁU, TÌNH EM BIỂN CẢ, CHIỀU TRÊN BẾN CẢNG...
CÒN LÀ MỘT HỌA SĨ VÔ CÙNG TÀI HOA VỚI MỘT GIA TÀI HỘI HỌA ĐỒ SỘ.
XEM TRANH CỦA
cây đại thụ trong làng âm nhạc