12 / 92
12
VTV
chương
trình
mới
Đường kách mệnh
nói riêng và tư tưởng
Hồ Chí Minh nói chung.
Không nhiều người biết rằng
cuốn
Đường kách mệnh
được xuất bản
đầu tiên ở Quảng Châu, Trung Quốc
và dần theo những ngả đường khác
nhau mà về nước. Các anh có thể nói rõ
hơn không?
Hành trình cuốn
Đường kách mệnh
từ
Quảng Châu về Việt Nam là câu chuyện
mang nhiều tình tiết bí ẩn và rất nhiều
gian nan. Dù tình thế ngặt nghèo nhưng
cùng với bước chân của những người
cộng sản thế hệ đầu, cuốn sách vẫn về
được Việt Nam qua nhiều ngả đường
khác nhau. Về đường bộ, cuốn sách đã
được Nguyễn Công Thu - một học viên
của Nguyễn Ái Quốc ở Quảng Châu đưa
về Việt Nam theo đường Lạng Sơn. Về
đường thủy, cuốn sách được Nguyễn
Lương Bằng - một giao liên bí mật của
ta khi đó làm việc trên tàu Sông Pô
chuyển về
và bàn giao lại cho những
người có trách nhiệm làm tài liệu tuyên
truyền và chuyển đi các nơi. Ở miền
Nam,
Đường kách
mệnh
theo đường
biển về qua một
đường dây bí
mật của những
thuỷ thủ yêu nước
rồi phân phối khắp
các tỉnh
Nam Kỳ.
Thực dân
Pháp thông qua
hệ thống cảnh sát, an ninh ngăn cấm
tất cả các tài liệu cách mạng từ nước
ngoài gửi về. Những tài liệu liên quan
đến Nguyễn Ái Quốc, đặc biệt là cuốn
Đường kách mệnh
đều bị chính quyền
thuộc địa coi là hàng quốc cấm. Ai
tàng trữ, sử dụng, truyền bá nếu bị bắt,
có tang chứng thì bị đưa ra toà và phạt tù.
Vì thế, muốn tồn tại,
Đường kách mệnh
phải được ngụy trang thật khéo léo, kĩ
càng, được bảo vệ, che giấu ở mọi nơi; ví
dụ như giấu trong sọt rơm, trong ổ bánh
mì; hoặc như ở An Giang thì
Đường kách
mệnh
được ngụy trang thành một cuốn
kinh Phật. Chúng tôi đã phục dựng lại
những cảnh sinh động này vì muốn nhấn
vào trí tuệ nhân dân, vào sự mưu trí, dũng
cảm rất Việt Nam này.
Khi làm phim không nghĩ
nhiều về áp lực
Qua những gì các anh chia sẻ,
có
thể thấy, PTL
Đường kách mệnh - Ngọn
đuốc thế kỉ
không đề cập tới một cuốn
sách mà là cả hành trình gian nan tìm
kiếm và tìm thấy con đường giải phóng
dân tộc khỏi ách áp bức của lãnh tụ Hồ
Chí Minh. Với hành trình đó, các anh kì
vọng mang lại cho khán giả điều gì
?
Đối với khán
giả, kì vọng của
chúng tôi cũng khá
đơn giản. Đây là
một bộ phim dễ
xem, dễ hiểu nhưng
thông qua đó, họ
sẽ biết được để
hình thành nên tác
phẩm giá trị ấy là
cả một hành trình gian nan mà Bác
Hồ đã đi qua bằng tài trí, bằng cái tâm
lúc nào cũng nghĩ cho dân dộc.
Đường
kách mệnh
- giá trị nằm ở ngay tên cuốn
sách
và con đường ấy sẽ phải đi tiếp như
thế nào - đó là thông điệp mà chúng tôi
muốn gửi đến khán giả. Một hướng nhìn
sâu vào hành trình đơn độc, can trường
và ý chí sắt đá vượt tầm người đương
thời, kể cả Quốc tế Cộng sản 3 và những
đồng chí của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí
Minh khi ấy, là điều mà chúng tôi kì vọng
khán giả sẽ
có được và đồng cảm khi xem
bộ phim này.
Là những đạo diễn còn khá
trẻ nhưng những năm gần đây, cả hai
anh đều đã giành được những giải
thưởng cao nhất ở Giải Báo chí Quốc
gia. Kinh nghiệm làm phim tích luỹ
trước đó đã khích lệ và có ý nghĩa như
thế nào khi các anh bắt tay vào thực
hiện tác phẩm đặc biệt này?
Chúng tôi nhận nhiệm vụ làm bộ
phim này trước nhất vì giá trị trường tồn
của tác phẩm như đã nói ở trên. Thứ hai,
lãnh đạo Trung tâm PTL & PS rất tâm
huyết với đề tài. Nhà báo Nguyễn Đăng
Học - Giám đốc Trung tâm đã luôn động
viên chúng tôi trong suốt quá trình nghiên
cứu tài liệu, lên đề cương, làm kịch bản
và triển khai sản xuất.
Đường kách mệnh - Ngọn đuốc
thế kỉ
là một trong những dự án của
VTV Đặc biệt
được quan tâm và kì
vọng. Điều đó có khiến ekip thực hiện
bị áp lực không? Sau tác phẩm này,
các anh có rút được thêm những bài
học để tiếp tục bắt tay vào những đề tài
tương tự?
Áp lực đương nhiên là có. Tuy nhiên,
chúng tôi không nghĩ nhiều về nó khi
triển khai phim, vì bản thân đề tài này đã
quá hóc búa để chúng tôi buộc phải nghĩ
đủ phương án để giải.
Có nhiều phương án được đưa ra, kiểu
như
Đường kách mệnh
có 23 điều Người
dạy người Đảng viên. Vậy, xoáy ngược
lại hành trình đi tìm đường cách mạng,
“cha đẻ” của tác phẩm này đã là một tấm
gương của đủ 23 điều ấy như thế nào?
Hay,
Đường kách mệnh
có một lộ trình để
đến với Đảng và nhân dân Việt Nam đầy
trắc trở, gian truân, thậm chí có những
chuyện rất ngóc ngách, nếu ta có điều
kiện kể hết chắc chắn vì sao sáng chói
trên bầu trời lịch sử nước Nam
là Chủ
tịch Hồ Chí Minh sẽ càng tỏa ánh sáng
đặc biệt hơn.
Cảm ơn hai anh đã chia sẻ!
Hải Yến
(Thực hiện)
Đường Kách Mệnh - Ngọn đuốc thế kỉ
Một hướng...
Chúng tôi quyết định lựa chọn cách kể
chuyện bình dị, chỉ kể câu chuyện như
vòng xoay của lịch sử đã xoay dưới tác
động của một nhân cách vĩ đại - Hồ Chí
Minh và không bình luận nhiều. Hi vọng,
bộ phim giản dị nhưng thấm thía, làm
lan tỏa được tình yêu kính, biết ơn sâu sắc
của những người làm phim với người con
vĩ đại của dân tộc.
Đạo diễn Quốc Khánh trò chuyện
cùng những chuyên gia nghiên cứu
(Tiếp theo trang 11)