23 / 92
Truyền hình
-
23
PGS.TSNguyễn Văn Huy, nguyên
Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt
Nam cho rằng: “Là một người làm bảo
tàng nên tôi hiểu rõ công sức, trí tuệ của
những người làm nên một bảo tàng tư
nhân. Vì vậy, khi anh Hiếu gọi điện
thông báo nhà Lang bị cháy, tôi hết sức
ngỡ ngàng và xót xa”. Tiến sĩ Huy cũng
cho rằng, sự kiện nhà Lang bị cháy cũng
gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh nhiều
tầng lớp nhân dân về ý thức bảo vệ di
sản, bảo vệ tài sản chung khi đến nơi
công cộng. “Để xây dựng những bảo
tàng có giá trị phải lọ mọ, cặm cụi gom
nhặt từng tí. Tiền bạc đổ hết vào đó. Giờ
nó cháy, số tiền bỏ ra để làm quá lớn so
với khả năng của anh Hiếu. Vì thế, việc
vận động sự hỗ trợ của mọi người, của
cộng đồng là cực chẳng đã” - Nhà sử
học Dương Trung Quốc chia sẻ trong
buổi tọa đàm.
Viết tiếp giấc mơ
Nhà sử học Dương Trung Quốc cho
rằng, nhà Lang vốn có một vị trí và vai
trò quan trọng trong văn hóa dân tộc
Mường nói riêng và trong nền văn hóa
Việt Nam nói chung. Nó đại diện cho đời
sống văn hóa tinh thần của cả một dân
tộc và cũng chính vì vậy, nó là hiện thân
của những lớp lang trầm tích về sự phát
triển dân tộc Mường. Nói một cách tổng
quát, một không gian văn hóa Mường
không thể thiếu hình ảnh những ngôi
nhà Lang. Cách đây hơn một năm, khi
những ngôi nhà Lang bị cháy, ông cũng
chính là người có tiếng nói mạnh mẽ, đề
nghị cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình
sớm vào cuộc để tìm ra nguyên nhân
cũng như thủ phạm trong vụ hỏa hoạn.
Nhưng hôm nay, ông nói vui rằng, đóng
góp của ông sẽ thiết thực hơn khi cùng
những người bạn gặp nhau trong buổi
tọa đàm để viết tiếp giấc mơ hồi sinh cho
những ngôi nhà Lang.
Theo tính toán của họa sĩ Vũ Đức
Hiếu, để xây dựng một nhà Lang xứ
Mường cần khoảng 500 triệu đồng. Đó
là những phần xương cốt cơ bản cho
ngôi nhà, còn để tìm lại những hiện vật
từng có trong nhà Lang cũ rất khó. Buổi
tọa đàm cũng đã có sự tranh luận rất sôi
nổi về phương án phục dựng lại những
ngôi nhà Lang. Họa sĩ Thành Chương
đưa ra 3 phương án khôi phục: Hoặc là
tìm kiếm, mua một nhà Lang khác để
bày vào. Thứ hai là mua toàn bộ vật
liệu mới và thuê thợ để xây dựng lại.
Cuối cùng là phục dựng trên nền tảng
của nhà Lang cũ với những trụ cột, vật
liệu còn sót lại. GS Dương Trung Quốc
cho rằng: “Tôi cho rằng việc phục
dựng lại nhà Lang là lựa chọn hợp lí
hơn. Cần tận dụng lại tối đa những gì
còn sót lại của ngôi nhà Lang. Bởi khi
ấy, chúng ta không xóa sổ ngôi nhà
đã cháy, mà lưu giữ nó dưới một phiên
bản khác để gìn giữ phần hồn còn lại”.
Ông chia sẻ thêm: “Sau này, quanh
ngôi nhà sẽ có rất nhiều câu chuyện để
kể về lịch sử của nó, về đám cháy, về
sự nhiệt tình và tâm huyết của họa sĩ
Vũ Đức Hiếu cũng như của cộng đồng
những người ủng hộ anh”.
Họa sĩ Vũ Đức Hiếu bày tỏ: “Trong
suốt thời gian vừa qua, không gian bị tàn
phá của nhà Lang được giữ nguyên
trạng để phục vụ công tác điều tra, đánh
giá thiệt hại. Cho đến khi chúng tôi được
biết về việc cơ quan chức năng tạm đình
chỉ điều tra vụ án liên quan đến vụ hỏa
hoạn, bảo tàng vẫn luôn mong mỏi sự
ủng hộ, hỗ trợ thiết thực từ phía chính
quyền và ngành văn hóa địa phương
cho việc phục hồi phần nào những tổn
thất mà vụ cháy gây ra. Khả năng phục
dựng nguyên trạng, chính xác ngôi nhà
từ phần chân cột và sàn gỗ còn lại là
hoàn toàn khả thi vì tôi vẫn lưu giữ
những số liệu, bản vẽ kĩ thuật của ngôi
nhà Lang cuối cùng này”. Việc khôi phục
nguyên trạng càng có tính khả thi hơn
khi tốp thợ người bản địa thi công ngôi
nhà cũ sẵn sàng bỏ công sức để giúp
Vũ Đức Hiếu thực hiện công việc này
bằng những nguyên vật liệu đúng của
người Mường.
Hà Hương Phúc
Anh Nguyễn Khánh Dương, đại diện trang web
Betado.comtừng thực hiện nhiều dự án huy động sự
giúp đỡ của cộng đồng trong lĩnh vực văn hóa cho
biết: “Chiến dịch sẽ được thực hiện trong vòng 3 tháng
với hi vọng huy động được 600 triệu đồng cho việc
phục dựng lại không gian văn hóa ý nghĩa của dân
tộc Mường. Bên cạnh việc kêu gọi cộng đồng tham
gia ủng hộ qua mạng internet, một chương trình biểu
diễn thời trang lấy cảm hứng từ trang phục, văn hóa
Mường và một triển lãm nhiếp ảnh cũng được tổ chức
trong tháng 5 để gây quỹ ủng hộ việc phục dựng nhà
Lang”.
Các đại biểu trong buổi toạ đàm
Hoạ sĩ Vũ Đức Hiếu ngoài cùng bên trái