69
Tìm hiểu và tiếp xúc với
các gia
đình có con mắc chứng tự kỉ đã giúp
anh có được những câu chuyện xúc
động như thế nào?
Qua khảo sát thực tế, tôi đã lựa chọn
ba gia đình điển hình có con em tự kỉ ở
những giai đoạn can thiệp khác nhau để
ghi hình cho bộ phim
Tương lai nào cho
con?
. Thứ nhất là gia đình anh Hoàng
Đình Hùng và vợ là chị Nguyễn Thị
Hằng. Cháu trai đầu của anh
chị là Hoàng Đình Vinh, 5
tuổi mắc chứng rối loạn phổ
tự kỉ điển hình. Để can thiệp
cho con, anh chị đã gửi cháu
học tại nhiều nơi nhưng
không thành công. Hiện
tại, cháu đang được gửi can
thiệp tại một Trung tâm giáo
dục đặc biệt ở quận Thanh
Xuân với tiền học mỗi tháng
khoảng 5 triệu đồng. Hàng
ngày, từ sáng sớm, anh
Hùng phải đưa con vượt hơn 30km, qua
sông Hồng, qua biết bao đoạn đường
ách tắc để đưa con tới trường, rồi mới
đến nhà máy ở tận Văn Điển... Thứ hai
là gia đình anh chị Nguyễn Văn Toàn
và Trần Thị Khuê ở Hà Tĩnh. Anh chị
có hai con gái sinh đôi mắc chứng tự kỉ.
Do Hà Tĩnh chưa có cơ sở can thiệp cho
trẻ tự kỉ nên hai năm nay, anh Toàn chị
Khuê đem hai con đi gửi can thiệp tại
TP Vinh. Hai anh chị đều là giáo viên,
không thể bỏ dạy nên đành nhờ hai bà
nội, ngoại ra Vinh chăm sóc hai cháu.
Gia cảnh chia đôi, đồng lương eo hẹp,
cuộc sống khó khăn khi tiền học và sinh
hoạt trông cả vào đồng lương của hai
vợ chồng. Cuộc sống của họ dường như
bế tắc trong khi sức khoẻ của cả hai bà
ngày một yếu...
Bên cạnh đó, tôi cũng quyết định
đưa vào phim câu chuyện về chặng
đường can thiệp thành công cho con
của chị Nguyễn Mai Anh ở Hoàng Mai,
Hà Nội. Câu chuyện của mẹ Mai Anh
và bé Nguyễn Trung Hiếu trong phim
tuy không có những cảnh gây bất ngờ,
sửng sốt đối với khán giả nhưng thông
qua những kĩ năng sống, khả năng giao
tiếp, hòa nhập với xã hội của Trung
Hiếu, chúng ta sẽ cảm nhận được sự cao
cả của tình mẫu tử, thể hiện qua đức hi
sinh, tính nhẫn nại và sự bền bỉ của một
người mẹ đã quên mình nhằm tạo dựng
một tương lai tốt đẹp hơn
cho con.
Anh đã làm thế nào
để có thể truyền tải những
câu chuyện xúc động đó đến
với khán giả một cách chân
thực nhất?
Tôi bị ám ảnh khi nghĩ
đến chặng đường mà anh
Hùng và hai bà cụ gần 70
tuổi phải vượt qua mỗi ngày. Giống như
anh Hùng, mỗi ngày đối với hai bà lão
Lê Thị Lý và Nguyễn Thị Sâm cũng là
một cuộc việt dã nhưng lại kèm cả mang
vác nặng. Ngày nối ngày, hai buổi sớm
chiều, vượt lên những đau mỏi của tuổi
già cùng sự đỏng đảnh của thời tiết, hai
bà đều đặn cõng, đưa hai đứa cháu nội,
ngoại từ nơi thuê trọ tới trường chuyên
biệt để can thiệp…
Xuất phát từ thực tế đó, tôi quyết
định không xây dựng kịch bản giả định
như thông lệ mà hướng đến thực hiện
tập phim này theo hình thức ghi hình
thực tế, không dàn dựng, không sử
dụng lời bình. Tính hấp dẫn, sự thuyết
phục của tác phẩm sẽ được tạo dựng
bằng chính những khuôn hình và âm
thanh chân thực của đời sống, cùng
thủ pháp dựng (montage) song hành,
xen kẽ.
Sau một quá trình dài khoảng
gần một năm
tìm hiểu và tiếp xúc với
các nhân vật, hẳn anh đã trang bị
cho mình được rất nhiều kiến thức về
Chứng rối loạn phổ tự kỉ. Anh có lời
khuyên nào với các gia đình không
may có con mắc chứng tự kỉ không?
Phải khẳng định là tôi chưa thực sự
hiểu hết các vấn đề liên quan tới Chứng
rối loạn phổ tự kỉ. Thời gian làm phim
cũng đã tạo điều kiện cho tôi được tiếp
xúc với nhiều chuyên gia hàng đầu cũng
như không ít các gia đình có con em tự
kỉ. Theo tôi, do nhiều nguyên nhân khác
nhau, có thể là do thiếu hiểu biết hoặc
do còn mặc cảm và định kiến, nhiều cha
mẹ đã làm lỡ đi các cơ hội quý giá giúp
can thiệp tốt hơn, hiệu quả hơn cho trẻ.
Vì vậy, ngay từ khi trẻ sinh ra cho đến
8 tháng tuổi, cha mẹ nên chú ý đến các
hành vi giao tiếp và khả năng phát âm
của trẻ, hầu có thể tìm kiếm các dấu
hiệu nguy cơ tiềm ẩn, từ đó qua sự chẩn
đoán và hướng dẫn của các nhà chuyên
môn, thực hiện các biện pháp can thiệp
một cách tích cực và thường xuyên, giúp
trẻ giảm thiểu đến mức thấp nhất tình
trạng tự kỉ nếu có.
Cảm ơn anh!
Yến Trang
(Thực hiện)
Chị Mai Anh cùng con (Nguyễn Trung Hiếu)
trong một buổi tập nâng cao thể lực
Chị Mai Anh cùng con (Nguyễn Trung Hiếu)
trong một hoạt động nâng cao kỹ năng giao tiếp
Giây phút chị Trần Thị Khuê (bìa trái)
ra thăm các con
Một thời điểm bùng nổ hành vi của cháu
Hoàng Đình Vinh