Xuân Canh Tý 2020
76
C
ó một nơi tận cùng thế giới mà vẻ
đẹp kì dị, ma mị của nó siêu thực
đến mức khiến người ta phải nghĩ
nó chỉ có thể ở hành tinh khác. Chỉ
một lần nhìn thấy những tấm hình về nơi
này mà trong đầu tôi cứ bám riết ý nghĩ
nhất định phải tìm đến tận nơi cho rõ thực
hư. Nó như một cú hích khiến kế hoạch
Đông Phi ấp ủ từ năm trước nhanh chóng
được khởi động trở lại. Vậy là đúng dịp
giáp Tết chúng tôi lên đường, nhằm hướng
lòng chảo sa mạc Danakil ở miền Đông
Bắc Ethiopia. Nói cho đúng thì đó không
còn là một tour du lịch mà là một hành trình
khám phá mạo hiểm, và những gì chúng
tôi nhìn thấy trên thực tế hóa ra còn rực rỡ,
dữ dội hơn trên phim ảnh, báo chí rất nhiều.
Lòng chảo Danakil là một vùng đất trũng rộng lớn
khoảng hơn 10 nghìn km 2 , được hình thành do kết quả
vận động dãn tách của 3 mảng kiến tạo địa chất thuộc
Tam giác Afar (nằm giữa 3 nước: Ethiopia, Eritrea và
Djibouti) vùng Sừng châu Phi. Mỗi mảng chuyển dịch về
một phía nên vũng đất giữa chúng bị căng mỏng ra, lõm
xuống thành vùng trũng độc đáo nhất trên Trái đất.
Được coi là nơi khắc nghiệt nhất, có hoạt động địa chất
mạnh nhất Trái đất nhưng lại chứa đựng rất nhiều điều
kì thú của thiên nhiên: đồng muối ngút ngàn bất tận,
những núi lửa với hồ dung nham không ngừng rực đỏ
và đặc biệt là cánh đồng thủy nhiệt Dallol sục sôi đầy
màu sắc ma mị nên Danakil có sức hút kì lạ với các nhà
nghiên cứu và những ai thích phiêu lưu thám hiểm.
Nhưng đường đến đó ẩn chứa không ít hiểm nguy từ
cả thiên nhiên lẫn con người nên không ai được phép tự
đi, mà phải đăng kí với nhà tour có uy tín để ghép đoàn và
có lính vũ trang hộ tống. Trong 7 năm gần đây, đã có vài
nhóm khách Âu bị phiến quân Afar tấn công, bắt cóc và
giết hại. Ở Ethiopia chỉ có khoảng vài nhà có uy tín được
phép tổ chức tour Danakil. Chúng tôi chọn nhà ETT (Ethio
Travel & Tours) cho hành trình thăm nơi kì dị nhất quả đất.
LẠC VÀO HÀNH TINH KHÁC
Đêm trước hành trình, cậu hướng dẫn cảnh báo:
“Các bạn sẽ được nhìn thấy một nơi không giống bất
cứ nơi nào trên thế giới và cũng khắc nghiệt không
đâu bằng”.
Là điểm nhấn rực rỡ nhất của lòng chảo Danakil,
cánh đồng thủy nhiệt Dallol sặc sỡ với những cột muối
sôi sục, những hồ axit, khoáng chất màu sắc kì ảo quả
không hổ danh “ngoài Trái đất”. Đường đến đó thoạt
đầu khá êm ái khi xe chỉ phải bon qua một sa mạc muối
bằng phẳng. Thử thách chỉ thực sự đến khi phải đi bộ
(trekking) tiến sâu vào nơi thấp nhất, nóng nhất địa cầu.
Nắng hun trên đầu, “gió lửa” Gara thốc ngang lưng, hơi
nóng bốc lên từ các mạch suối phun axit lỏng từ lòng
đất, mùi lưu huỳnh nồng nặc vây bủa xung quanh.
Nhưng cảnh tượng mở ra trước mắt khiến chúng tôi
tưởng như lạc vào hành tinh khác. Một cánh đồng trũng
mênh mang với hàng triệu ô ruộng các cỡ xếp như vẩy
cá, như sóng gợn, như ruộng bậc thang chứa đầy các
chất lỏng rực rỡ như một bảng màu khổng lồ siêu thực
của các khoáng chất bị oxy hóa. Màu vàng của gờ lưu
huỳnh, xanh ngọc lục bảo của hồ axit sulfuric, nâu đỏ
cam của oxit sắt, tím của oxit mangan, xanh cốm, lam
ngọc của đồng clorua, hồng đỏ của kali, nâu sẫm của
dầu, trắng muốt của tinh thể muối… Nổi lên giữa các ô
màu là những cột muối muôn hình vạn trạng, vốn là
trầm tích của các khoáng chất phun trào từ các suối
nóng không ngừng sủi bọt như vạc sôi.
Được biết, cánh đồng này cũng chính là một miệng
núi lửa dạng đặc biệt, hình thành sau đợt phun trào
năm 1926. Nhưng nó không phun lên magma, tro bụi,
đất đá, mà gây nên sự bùng nổ hơi nước, tạo thành
hàng nghìn miệng núi lửa nhỏ là những mạch nước
nóng. Cho đến nay chúng vẫn miệt mài phun trào các
chất khoáng và acid lỏng phản ứng với lớp muối có sẵn
trong lòng chảo Dallol (trầm tích của nước Biển Đỏ) tạo
nên các màu sắc rực rỡ và cột, ụ kết tủa hình thù kì dị.
Vì nó khá giống với điều kiện khắc nghiệt trên Sao Hỏa,
nên các nhà khoa học coi đây là nơi lí tưởng để nghiên
cứu sự sống ngoài Trái đất.
Quang cảnh kì lạ đến mức tưởng như không có
thực mà chỉ là ảo giác. Cả bọn choáng ngợp xoay như
chong chóng vì bốn bề đều đẹp không tưởng, chẳng
biết chọn hướng nào. Tay lúc nào cũng lăm lăm bấm
máy, ghi hình. Tôi chợt nghĩ, chụp được tấm ảnh xấu ở
đây mới là chuyện khó.
Nhìn cánh đồng đầy những hồ ao axit nóng bỏng,
phập phồng sủi bọt, nhả khói vàng nồng nặc mùi lưu
huỳnh, những cột nước khoáng sục sôi, những bong
bóng muối khoáng như những quả bóng bay mỏng
manh rải rác đó đây mới thấy lòng chảo Dallol quả đúng
như một miếng vá phồng rộp của hành tinh, nơi ta có
thể cảm nhận nhịp đập rộn ràng trái tim địa cầu. Các
nghiên cứu đã chỉ ra đây là nơi dễ bị tổn thương nhất
quả đất. Ngọn lửa trong lòng đất chực chờ ngay dưới
chân chúng tôi, cách có 5 km. Lớp vỏ Trái đất ở đây quá
mỏng và chịu áp lực của rất nhiều hoạt động địa chất.
Vẻ đẹp ma mị của cánh đồng khiến chúng tôi như lạc
vào mê cung. Nếu vì quá say mê dừng lại ngắm nghía
ghi hình, bạn có thể bị tụt lại sau và không biết đi tiếp lối
nào cho an toàn vì nền muối ở đây đầy cạm bẫy, bất trắc
khó lường, sụp hố như chơi. Một cậu to lớn trong nhóm
Danakil
LẠC LỐI VÀO HÀNH TINH KHÁC
Bài: NHEVA - Ảnh: THU TÂM
Giữa miệng núi lửa kì ảo, tác giả như lạc vào hành tinh khác
Giữa sa mạc, đôi khi gặp những
chỗ mặt muối vỡ lộ ra những hồ
nhỏ xanh thắm, là nơi thư giãn
tuyệt vời khi khách có thể ngâm
mình nổi trên mặt nước mặn gấp
10 lần nước biển
Những mạch khoáng
luôn sôi sục tuôn
trào, axit và khoáng
chất kết tủa tạo
thành những cột ụ
muôn hình vạn trạng
Những mạch khoáng
luôn sôi sục tuôn
trào, axit và khoáng
chất kết tủa tạo
thành những cột ụ
muôn hình vạn trạng
Các lớp muối và khoáng chất lắng
kết trông như mộc nhĩ