372

43 / 92

43
Những người phụ nữ làm nên
tiếng vang tại Oscar
Có ba loại phim câm. Đầu tiên là sự
sùng kính với kỉ nguyên phim câm, trong
đó có tác phẩm tiêu biểu The Artist, và
các nhân vật hề như Mr. Bean và Silent
Bob. Thể loại thứ hai là nhân vật thật sự
bị khiếm thính: Patty Duke thắng giải
Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất vào năm
1963 với vai diễn Helen Keller trong
The Miracle Worker (Người lao động phi
thường); Marlee Matlin thắng giải Nữ
diễn viên chính xuất sắc nhất với
vai diễn trong Children
of a Lesser God (Đứa
con rơi của Thượng
đế) vào năm
1987; và bộ phim
Ukraina không
lời The Tribe
(Băng nhóm) lấy
bối cảnh ở một
ngôi trường cho
người khiếm thính đã
đưa thể loại phim này
lên tầm cao mới. Thể
loại thứ ba và cũng là thể loại thú vị nhất
là những nạn nhân bị câm. Nhân vật của
Sally Howkins trong phim The Shape of
Water (Người đẹp và Thủy quái) là vai
nữ chính bị câm gần đây nhất làm mưa
làm gió tại mùa giải thưởng. Sự câm
lặng của nhân vật mà Hawkins thể hiện
cho thấy sự yếu đuối của cô. Hawkins bị
bóc lột, thao túng và phớt lờ - đặc biệt
là bởi những người đàn ông. Trong bộ
phim Johnny Belinda (1948), nhân vật cô
gái thôn quê mồ côi và bị câm của Jane
Wyman có thai sau khi bị hãm hiếp. Kẻ
cưỡng hiếp sát hại cha dượng của Jane
và cố đoạt đứa bé, và rồi cô gái ấy bị xét
xử vì tội giết người. Đây là bộ phim dựa
trên câu chuyện có thật. Wyman giành
giải Oscar dành cho Diễn
viên nữ chính xuất sắc
nhất nhờ vai diễn này.
Cuộc đời nhân
vật Hattie, cô gái
giặt ủi bị câm nhút
nhát của Samatha
Morton trong phim
Sweet and Lowdown
(Tạm dịch: Ngọt ngào
và ti tiện - 1999) của
Woody Allen lại là một
câu chuyện có hậu. Nhân
vật nhạc công chỉ yêu
bản thân mình của Sean Penn đối
xử với cô ấy như vật vô giá trị,
nhưng nhân vật này không có
kết thúc tốt đẹp như một sự
trả thù cho Hattie. Morton đã
nhận được một đề cử Oscar
cho vai diễn.
Đạo diễn Jane Campion
đã đưa thể loại phim câm lên
tầm cao hơn với phim The Piano
(Chiếc dương cầm). Vai
diễn người phụ nữ
bị câm và yếu đuối đã
mang lại cho Holly
Hunter giải Nữ diễn
viên chính xuất sắc
nhất tại giải Oscar.
Nhưng nhân vật nghệ
sĩ piano thời Victoria
này của Hunter không
phải là nạn nhân. Chúng
ta được nghe suy nghĩ nội
tâm của cô ấy, và sự câm
lặng của cô ấy cuối cùng trở
thành một cử chỉ thách thức
mang tính khinh thường, đánh bại những
âm mưu cưỡng hiếp của Sam Neill và
những nỗ lực muốn sở hữu của Harvey
Keitel.
Những vai câm của
các tài tử điện ảnh
Tuy nhiên, không phải
lúc nào cũng là những
người phụ nữ. Chúng
ta không thể quên vai
diễn nạn nhân gần như
câm lặng của Leonardo
DiCaprio trong The
Revenant (Người về từ cõi
chết) - vai diễn đã mang lại
cho DiCaprio giải Oscar đầu
tiên trong sự nghiệp. Nhân
viên pha chế câm trong bộ phim Mute
của đạo diễn Duncan Jones do Alexander
Skarsgård thủ vai cũng là một nhân vật
ghi dấu ấn với khán giả.
Trở lại bộ phim The Shape of Water,
Sally Hawkins không phải là nhân vật
câm duy nhất. Trong phim còn có nhân
vật thuỷ quái. Bị giam giữ và không
được coi như một con người, thuỷ quái
vừa giống với nhân vật của Hawkins
và vừa thuộc về một loại phim
câm khác là quái vật bị hiểu
lầm. Thể loại này gồm
các nhân vật như King
Kong, quái vật của
Frankenstein và kể cả
Edward Scissorhands.
Tất cả những nhân
vật này làm dấy lên
sự cảm thông từ chính
sự câm lặng của họ. Như
Norma Desmond đã từng
than thở về sự thất thế của
các phim câm: “Chúng ta
không cần hội thoại, chúng
ta có khuôn mặt”. Và điều đó vẫn đúng
cho tới ngày nay.
Thuận Thiên
“Im lặng”
là vàng
Trong mùa giải thưởng điện ảnh này, Sally Hawkins, nữ diễn viên
đảm nhận vai nữ chính trong phim The Shape of Water, đã toả
sáng mà không hề thốt lên một tiếng nào. Nhìn lại lịch sử điện
ảnh và giải thưởng Oscar, “im lặng” thường là vàng.
VTV
văn hóa
giải trí
Sally Howkins trong phim
The shape of Water
Marlee Matlin trong phim
Children of a Lesser God
Leonardo DiCaprio
trong The Revenant