47
PV: Được biết chị đang gấp rút
chuẩn bị sang Nga để thực hiện dự án
VTV Đặc biệt
, chị có thể bật mí về dự
án này?
Nhà báo Hà Thu Hằng:
Đêm trắng
nằm trong đề án mà chúng tôi được
Tổng giám đốc Trần Bình Minh gợi ý.
Nước Nga vốn đã quá quen thuộc với
nhiều thế hệ người Việt, những người
đã có cả một thời tuổi trẻ sôi nổi học
tập và làm việc ở đây, nhưng đã lâu rồi,
hình ảnh nước Nga hiện đại ít được nói
đến trên truyền hình. Và để trả lời cho
câu hỏi, nước Nga ngày hôm nay như
thế nào, điều gì đã thay đổi, điều gì vẫn
còn mãi, mối quan hệ giữa Việt Nam
và Liên bang Nga hiện như thế nào sau
25 năm Liên Xô sụp đổ sẽ dần dần hé
lộ trong các bộ phim tài liệu, mở màn là
Đêm trắng.
Bộ phim mở đầu bằng hình ảnh
đêm trắng ở thành phố St.Peterburg, một
hình ảnh rất đặc trưng của nước Nga
vào mùa hè và câu chuyện về những
người Việt kinh doanh nhờ đêm trắng. Ý
tưởng này được ấp ủ như thế nào?
Nói đến nước Nga, người ta nghĩ
ngay đến mùa tuyết
trắng. Tuyết mang vẻ
tinh khiết, kiêu sa, nhưng cũng vô cùng
khắc nghiệt. Tuyết gắn liền với cuộc
sống mưu sinh trong giá lạnh vô cùng vất
vả của người Việt ở xứ người. Hình ảnh
nước Nga và người Việt ở Nga trong mùa
tuyết trắng đã được khá nhiều bộ phim,
bài báo mô tả, còn đêm trắng thì chưa.
Đêm trắng là hình ảnh đặc trưng của
thành phố St.Peterburg và một số thành
phố của nước Nga vào mỗi mùa hè (bầu
trời gần như sáng trưng, đêm đến mà
thành phố hầu như không ngủ, mọi người
dạo chơi, tận hưởng hiện tượng thiên
nhiên độc đáo mà chỉ những thành phố
phương Bắc mới có). Tất cả đều hoàn
hảo, xung quanh chỉ có sự lãng mạn với
vẻ đẹp kì thú của thiên nhiên.
Đêm trắng
còn có ý nghĩa nữa, đối với những người
Việt mưu sinh ở xứ người, đó là những
đêm mất ngủ, lo toan. Hàng chục năm
mưu sinh nơi đất khách, nhất là sau khi
Liên Xô sụp đổ, rất nhiều người Việt đã
trải qua những biến cố lớn trong đời sống
chính trị, kinh tế, xã hội của nước Nga.
Sống vất vưởng không công ăn việc làm,
phải đứng đường bán từng cái quần bò,
rồi lập “ốp”, lập chợ. Chợ bị dẹp, chuyển
sang chợ khác, rồi trở thành nạn nhân
của chủ nghĩa phát xít, bài ngoại, nạn
nhân của mafia, của những xưởng may
đen do chính người Việt lập ra... Những
điều đó liệu có “bẻ gãy” tinh thần người
Việt? Cộng đồng người Việt ở Nga hiện
có vị trí như thế nào
trong xã hội Nga?
Mối quan hệ giữa
hai nước ngày hôm
nay được xây dựng
trên những nền tảng
nào? Đó là câu
hỏi mà chúng tôi
đi tìm câu trả lời
trong bộ phim
này. Bộ phim
không chỉ khắc
họa cuộc sống
người Việt ở
Nga mà cả sự biến chuyển
trong xã hội Nga ngày hôm nay.
Ê kíp của chị sẽ tác nghiệp ở Nga,
hành trang của đoàn phải chuẩn bị là gì?
-
Chúng tôi đang gấp rút xây dựng đề
cương kịch bản, liên hệ nhân vật, tổ chức
quay... Đó là điều quan tâm đầu tiên. Còn
hành trang có gì ư? Rất may là không
phải mang quá nhiều áo ấm, so với việc
phải đi quay vào mùa tuyết trắng
(cười).
Chị có thể chia sẻ kế hoạch cụ thể
ở Nga?
Chúng tôi dự kiến sẽ đi khoảng 20
ngày, từ Đông sang Tây nước Nga, bắt
đầu là Vladivostoc, một thành phố cảng
có khá nhiều người Việt, sau đó ghé thành
phố Ircutsk, gần ngay hồ Baikal (hồ nước
ngọt sâu nhất thế giới) - dù là thành phố
vùng Siberi nhưng số sinh viên Việt
Nam ở đây đứng khoảng thứ 3, chỉ
sau St.Peterburg và Matxcova. Đương
nhiên là sẽ nhằm đúng vào đêm trắng
ở St.Peterburg. Nhiều
chất liệu của
bộ phim sẽ
được quay
ở đây.
VTV
Special
là dự án
khuyến khích
những người dám
dấn thân đi đến tận
cùng vấn đề. Đây là
cơ hội nhưng cũng
là thách thức không
nhỏ. Khi bắt tay vào
làm chương trình này
chị có cảm thấy áp lực?
Áp lực lớn nhất là làm sao thực hiện
được một chương trình đáng xem, xứng
với tên gọi
VTV đặc biệt
. Trước chúng
tôi, các đồng nghiệp đã làm nhiều bộ
phim thật sự là“đặc biệt” nên đây là một
áp lực vô cùng lớn đối với những người
làm chương trình. Tôi cũng lo lắm…
nhưng hi vọng, mọi chuyện sẽ suôn sẻ, và
chúng tôi phải cố gắng rất nhiều.
Ê kíp làm chương trình này cũng khá
đặc biệt, đó là “liên quân” giữa VTV6,
Ban Thời sự và cơ quan thường trú VTV
tại Liên bang Nga. Chị Tạ Bích Loan, cựu
học sinh và là người có tình yêu nước Nga
vô bờ bến là cố vấn kịch bản; anh Duy
Nghĩa, Trưởng đại diện cơ quan thường
trú VTV tại LB Nga; tôi đã có 6 năm học
tập ở Nga, từng chứng kiến giai đoạn
khó khăn nhất của người Việt những năm
1990; nhà báo Nguyệt Hà - BTV Quốc tế
chưa từng đặt chân tới nước Nga mà chỉ
biết qua báo chí nước ngoài - sẽ có cái
nhìn khách quan và tỉnh táo hơn những
người “trong cuộc” như chúng tôi và bạn
Quang Nam, một quay phim trẻ và triển
vọng của VTV6. “Nói trước bước không
qua”, nhưng tôi rất hào hứng với dự án
này và tôi tin rằng bộ phim sẽ đáng xem,
cho dù nó đang khiến tôi có những “đêm
trắng” từ bây giờ.
Cảm ơn chị và chúc ê kíp có
chuyến đi thành công!
Thu Huệ
(Thực hiện)
Bộ phim sẽ mang tới cho khán giả
một cái nhìn khách quan và đa
chiều về số phận những người Việt
sinh sống tại LB Nga, những biến
cố trong cuộc đời họ gắn liền với
những biến cố của nước Nga, sự
thay đổi trong cuộc sống của họ
cũng cho thấy sự thay đổi ở nước
Nga kể từ khi Tổng thống Putin
cầm quyền.
Đêm trắng
còn phần
nào khắc họa hình ảnh nước Nga
ngày hôm nay, một nước Nga đã
thay đổi rất nhiều so với những gì
mà người Việt vốn đã biết đến. Bộ
phim cũng khắc họa mối quan hệ
đặc biệt Nga - Việt, trải qua nhiều
sóng gió nhưng điều gì sẽ
còn mãi?.
Nhà báo Tạ Bích Loan và
nhà báo Hà Thu Hằng tại Nga