89
nghèo, người thiếu thuế, chống thuế bị
giam cầm, trừng trị bọn cường hào, do
đó cụ bị cách chức vào năm 1910”. Cuối
đời, cụ sinh sống và làm nghề dạy học,
bốc thuốc tại làng Hòa An, Cao Lãnh,
Đồng Tháp.
Bước vào ngôi nhà truyền thống, du
khách sẽ được tìm hi u toàn bộ những
dấu ấn về cuộc đời hoạt động của cụ
Phó bảng. Với chủ đề: “Kỷ vật của cụ
Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc”, nhiều
hình ảnh, tư liệu mang tính khoa học
và những chi tiết đầy đủ về lí lịch và
gia đình cụ - nhất là căn cứ “Nhất triều
đăng khoa lục” xác minh rõ cụ thi đỗ
Phó bảng năm Thành Thái thứ 16. Cụ
vào Huế làm Tri huyện từ tháng 10/1909
đến tháng 1/1910. Cụ vào Sài Gòn năm
1911 và đến năm 1920 cụ trở ra Phan
Thiết và ở đó đến năm 1923. Sau thời
gian này, cụ đến Mỹ Tho - nay thuộc
tỉnh Tiền Giang, rồi di chuy n nhiều
lần trong tỉnh Long Xuyên - Châu Đốc,
trú ngụ tại chùa Giồng Thành - Tân
Châu, rồi đến Sa Đéc... và cuối cùng
cư trú tại Cao Lãnh và mất năm Kỷ Tỵ
(26/11/1929), an táng cách thị xã Cao
Lãnh non một cây số theo tỉnh lộ 23.
Toàn bộ quần th khu di tích trên
10ha. Khách viếng thăm còn được
chiêm ngưỡng ngôi nhà sàn Bác Hồ
được xây dựng theo dáng vẻ y hệt ki u
nhà sàn Bác Hồ ở Hà Nội, do kiến trúc
sư đến tận nơi nghiên cứu, thiết kế đồ
án, phục chế y chang kích cỡ đ giữ mãi
di tích lịch sử, ngõ hầu nhắc nhở mọi
người và thế hệ con cháu mai sau luôn
nhớ về vị lãnh tụ vĩ đại của đất nước có
cuộc sống giản dị, cả đời hi sinh cho dân
tộc, cho Tổ quốc. Đặc biệt, với việc phục
dựng lại một góc làng Hòa An xưa - nơi
lần đầu tiên cụ Nguyễn Sinh Sắc đến hoạt
động cách mạng và tái hiện lại một góc
hình ảnh hoạt động đặc trưng của làng
quê Nam bộ… du khách lại có thêm
những trực quan sinh động về cuộc đời
thanh bạch của cụ phó bảng.
Trong thời kì chống đế quốc Mỹ,
giặc luôn rình rập những người lui tới
thăm viếng khu mộ cụ phó bảng. Những
dịp lễ lớn, thanh minh, ngày Tết... bọn
giặc luôn luân phiên canh gác suốt ngày
đêm. Song, khi mặt trời vừa ló dạng,
chúng phải giật mình ngạc nhiên vì ngôi
mộ đã được quét vôi mới trắng tinh,
khẳng định lòng thành kính, biết ơn vô
bờ của người dân nước Việt với vị thân
sinh ra người con ưu tú của dân tộc -
lãnh tụ Hồ Chí Minh. Hiện nay, hàng
năm, vào ngày giỗ cụ Phó bảng Nguyễn
Sinh Sắc cũng chính là ngày lễ hội với
quy mô tổ chức trang trọng, đa dạng,
hấp dẫn hàng chục ngàn lượt khách
hành hương.
Bài và ảnh:
Ngọc Mai
Nhà sàn Bác Hồ
Du khách đến viếng mộ cụ Nguyễn Sinh Sắc
Bức tượng cụ Nguyễn Sinh Sắc
tại khu tưởng niệm
Hình ảnh tái hiện
tại khu di tích