53
của các nhà hát kịch như: Hồng Đăng,
Doãn Quốc Đam, Thanh Hương, Bảo
Thanh, Dương Thùy… Cũng tương tự
như nhiều bộ phim truyền hình khác,
không th vắng bóng các “cây đa, cây
đề”, những diễn viên được đào tạo bài
bản. Thực tế, không chỉ những diễn viên
trẻ mà ngay cả những người đã và đang
đảm nhiệm vai trò quản lí đều có những
vai diễn đ đời trên phim truyền hình.
Có th k đến: NSND Anh Tú -
Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam,
NSND Hoàng Dũng - nguyên Giám đốc
Nhà hát Kịch Hà Nội, NSƯT Chí Trung -
Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ, NSND Trần
Nhượng - nguyên Trưởng đoàn kịch Công
an, NSƯT Phạm Cường, Phó giám đốc
Điện ảnh Quân đội….
Vì sao các nghệ sĩ nổi tiếng nhận
lời đóng phim truyền hình? Cát xê tất
nhiên không phải là yếu tố đầu tiên bởi
ai cũng biết là nó không cao. Và ít nhiều
bản thân họ đều đã có vị trí trong nghề
diễn, đều đã có lượng khán giả của riêng
mình. Theo chia sẻ của nhiều diễn viên
tại miền Bắc, họ không coi truyền hình
là nơi kiếm tiền mà là nơi đ quảng bá
hình ảnh và tiếp cận khán giả. Từ các bộ
phim truyền hình, tên tuổi các nghệ sĩ
được phủ sóng trên truyền hình quốc gia,
công việc bên ngoài của họ cũng thuận
lợi hơn.
Diễn viên sân khấu là những người
thường có đài từ tốt, biết “hóa trang”
giọng phù hợp đ tự lồng tiếng cho nhân
vật của mình. Một số diễn viên kịch trở
thành nhóm chuyên đi lồng tiếng cho
phim truyền hình như: Lan Hương, Công
Lý, Minh Hằng, Hương Dung, Nguyệt
Hằng, Trung Hiếu… Thực tế, cũng có
nhiều vai diễn thành công nhờ lồng tiếng.
Ví như, trong phim
Đất và người,
nghệ
sĩ Chu Văn Quềnh diễn rất hay nhưng
đài từ của diễn viên tuồng không hợp
bằng giọng lồng tiếng của Trung Hiếu,
diễn viên kịch nói nổi tiếng và lâu năm.
Người lồng tiếng hay sẽ nâng vai diễn
lên rất nhiều.
Nếu những diễn viên tay ngang có
được sự mới mẻ, tự nhiên vì chưa được
gọt giũa thì diễn viên kịch được đào tạo
bài bản nên diễn có nghề, chuyên nghiệp,
đó là đi m mạnh khó thay thế. Không th
phủ nhận, những vai diễn nặng kí, xuyên
suốt và thành công trên phim truyền hình
đều do các nghệ sĩ chuyên nghiệp đảm
nhận. Một ông trùm phán xử Phan Quân
chiếm trọn vẹn tình cảm yêu mến của
khán giả và giới chuyên môn do NSND
Hoàng Dũng thủ vai, bà mẹ chồng đanh
đá, ghê gớm, ngược hẳn chất diễn vốn
có do NSND Lan Hương (Hương Bông)
th hiện. Cùng quan đi m này, đạo diễn
Trịnh Lê Phong nói về dàn diễn viên
99% đều là diễn viên kịch trong phim
Chiều ngang qua phố cũ
: “Chuyện phim
với các nhân vật có chiều sâu tâm lí,
nhiều trường đoạn diễn xuất nội tâm rất
khó, chúng tôi chỉ có th giao cho các
diễn viên chuyên nghiệp, được đào tạo
bài bản và giàu kinh nghiệm mới đảm
đương được”.
Đi tìm những gương mặt mới
Ở nhiều quốc gia trên thế giới, ít có
tình trạng diễn viên sân khấu cũng là
diễn viên điện ảnh (được xem là chuyên
nghiệp) như Việt Nam, hay diễn viên
phim truyền hình thì cũng đồng thời là
diễn viên điện ảnh. Hầu như các nước có
nền điện ảnh phát tri n đều
có những trường đại học
hay các trung tâm đào
tạo diễn viên điện
ảnh chuyên nghiệp
và rất nhiều cuộc
tuy n chọn diễn
viên cho các vai
diễn. Điều cơ bản
là hầu hết diễn viên
điện ảnh của họ rất
ít người xuất thân từ
diễn viên sân khấu hay
diễn viên truyền
hình, mà chỉ ngược
lại... Trong khi ở Việt
Nam, hầu hết khoa
diễn viên của các trường đại học đào
tạo nghệ thuật chuyên nghiệp đều có tên
chung là diễn viên kịch - điện ảnh, nghĩa
là đào tạo chung đ diễn viên có th đóng
được nhiều dạng vai khác nhau, từ chính
diện đến phản diện. Tuy nhiên, việc “bó
chung” một chỗ như thế khi ra trường có
người nhập cuộc, cũng có người không
th nhập cuộc được. Đấy cũng là lí do
nhiều đơn vị sản xuất phim hoặc các
công ty tư nhân đã đứng ra tổ chức các
lớp học ngắn nhằm tìm kiếm gương mặt
diễn viên phim truyền hình.
Trung tâm Sản xuất phim truyền hình
(VFC) thời gian qua cũng đã tổ chức
nhiều lớp đào tạo diễn viên truyền hình
trẻ. Mỗi khóa học khoảng 40 - 80 bạn trẻ
tham gia và thường có khoảng 20 người
có khả năng đóng phim được chọn đ
đào tạo theo ki u truyền nghề. Khóa học
do các nghệ sĩ, diễn viên nổi tiếng và các
đạo diễn giảng dạy theo giáo trình đào
tạo của Khoa Sân khấu - Trường Đại học
Sân khấu và Điện ảnh, kết hợp thực hành
thực tế qua các bài tập diễn xuất trước
ống kính máy quay. “Chúng tôi đào tạo
ngắn hạn, do vậy không dạy nhiều môn
học mà cho học viên nhập cuộc ngay vào
những dạng vai khác nhau, tập trung thực
hành và khơi gợi niềm đam mê diễn xuất
cho những nhân tố muốn thử sức” - đạo
diễn Đỗ Thanh Hải cho biết. Sau khóa đào
tạo, rất nhiều học viên xuất sắc có kĩ năng
diễn xuất đã đáp ứng được yêu cầu vào
vai của các bộ phim dài tập do Trung tâm
Sản xuất phim truyền hình sản xuất. Có
nhiều gương mặt đã nổi tiếng như: Hồng
Đăng, Việt Anh, Minh Hương,
Danh Tùng, Diệu Hương,
Mạnh Quân, Diễm Hằng,
Thanh Vân Hugo...
Nhiều diễn viên kì
cựu thừa nhận, với
nghề diễn, năng khiếu
chiếm đến 90%, đào
tạo chỉ góp thêm 10%.
Nhưng chính vì thiếu
10% đào tạo đến nơi đến
chốn nên không ít diễn
viên nghiệp dư, mặc dù đóng
hàng chục phim truyền
hình vẫn chỉ dừng ở
mức... nghiệp dư. Rất ít
người trong số họ đủ sức
đảm nhận những vai diễn nặng kí trong
những bộ phim dài tập.
Hiện nay, ngoài vóc dáng, ngoại
hình, diễn viên còn phải có khả năng
diễn xuất, đài từ, giọng nói vì phim sẽ
được thu âm trực tiếp. Các diễn viên sân
khấu vẫn đang có nhiều lợi thế trên địa
hạt phim truyền hình, họ vẫn là những
cái tên đảm bảo cho sự thành công của
mỗi bộ phim đòi hỏi chất lượng chuyên
môn cao.
Thu Hiền
Thế hệ diễn viên kịch trẻ Thu Quỳnh -
Anh Dũng tham gia rất nhiều bộ phim
truyền hình gần đây