23
cảm với ánh sáng và âm thanh sẽ sợ,
bò về biển. Rùa di chuyển từ dưới biển
lên cho đến lúc tìm được chỗ tốt để đẻ,
rồi hoàn thành quy trình đẻ trứng diễn
ra khoảng hai tiếng. Nếu lên bãi mà rùa
cảm thấy không an toàn, không tìm
được chỗ thích hợp, chúng sẽ bỏ đi.
Bởi vậy, trong quá trình rùa lên đẻ và
đào ổ, tất cả phải im lặng. Với những
con rùa mót đẻ, quá trình đào ổ và đẻ
trứng sẽ diễn ra nhanh hơn. Khi rùa
làm ổ, các cán bộ kiểm lâm thường
tiếp cận chúng từ phía sau, dùng cọc
đánh dấu nơi rùa sẽ đẻ trứng, để sau
khi rùa lấp ổ, còn biết được vị trí để di
dời trứng. Do bản năng sinh tồn, chúng
phải giấu ổ để tránh sự đe dọa từ các
loài khác. Mỗi hố rùa tạo ra để đẻ trứng
rộng khoảng 20cm, sâu 60 - 80 cm và
chứa được 50 - 180 trứng. Mỗi quả
trứng như quả bóng bàn, hơi mềm.
Trong quá trình rùa lấp ổ, cán bộ kiểm
lâm sẽ đo hoặc gắn thẻ cho rùa để
phục vụ việc nghiên cứu và theo dõi
rùa trong khu vực Vườn Quốc gia. Rùa
lấp ổ rất khéo, lúc đầu bằng bơi sau,
rồi lại dùng hai bơi trước quạt cát lấp
tiếp, rồi bò xuống biển. Lúc này các
tình nguyện viên và Marcus bắt đầu
chuyển sang công đoạn di dời ổ trứng
bằng tay về lò ấp. Việc di dời ổ trứng
phải được tiến hành càng sớm càng
tốt, vì sau 6 tiếng mới chuyển thì ổ
trứng sẽ bị hỏng. Một nửa số trứng sẽ
được cho vào lò có nhiều ánh sáng,
nửa còn lại cho vào lò ấp phủ tấm lưới
chống nắng bên trên, để cân bằng giới
tính cho rùa con, bởi rùa biển có thể
điều chỉnh được đực - cái nhờ tác
động của ánh sáng và nhiệt độ khi ấp.
Khoảng 45 - 60 ngày sau khi đưa về tổ
ấp, trứng sẽ nở thành rùa con. Marcus
đã tận mắt nhìn thấy từng con rùa
đang cố chui ra khỏi vỏ trứng và chen
nhau leo lên miệng lò ấp để bò về phía
biển. Anh cùng các tình nguyện viên
cho rùa con vào giỏ và đưa xuống bờ
cát khi nước dâng cao vào lúc mặt trời
chưa gay gắt. Hình ảnh hàng trăm,
hàng nghìn rùa con chập chững tự bò
xuống biển vô cùng đáng yêu. Marcus
cho biết đây là những khoảnh khắc
tuyệt đẹp của tự nhiên mà anh không
bao giờ quên. Khoảng 30 năm sau, rùa
biển sẽ quay lại chính nơi chào đời để
đẻ trứng, đến nay, khoa học vẫn chưa
giải thích được hiện tượng này. Với tỉ
lệ sống sót 1/1000, rùa biển được đưa
vào sách đỏ Việt Nam và thế giới.
Quay phim Quang Khải cho biết, khi
làm việc với Marcus, ekip sản xuất
không phải mất nhiều thời gian hướng
dẫn, phiên dịch bởi anh có khả năng
nói được tiếng Việt. Marcus chủ động
giao tiếp với mọi người và hợp tác với
quay phim rất ăn ý. Ngoài công việc
bảo tồn rùa biển, Marcus còn có những
trải nghiệm đáng nhớ ở Côn Đảo như
đi phượt, đi bộ trong rừng, câu cá, chơi
nhạc với các bạn trẻ, ở homestay…
Tuy nhiên, vì đến Côn Đảo vào đúng
dịp mưa nhiều nên một số ý tưởng kịch
bản không thể thực hiện được ví như
việc lặn ở ngoài khơi xa khám phá hệ
sinh thái biển. Chia tay Côn Đảo,
Marcus cho biết anh đã rất ấn tượng
với thiên nhiên và con người nơi đây,
nếu có điều kiện chắc chắn anh sẽ trở
lại vùng đất xinh đẹp này.
Thao Giang
Ban quản lí vườn quốc gia côn đảo đã tiến
hành chương trình bảo tồn rùa biển với ba
nội dung chủ yếu là nghiên cứu đặc tính sinh
thái học của rùa biển, bảo vệ sinh cảnh làm
tổ và các tổ trứng, xây dựng trại giống. Các
chương trình hành động cụ thể như: đeo thẻ,
gắn máy định vị vệ tinh, đo đạc kích thước
rùa biển; tuần tra, kiểm soát, san lấp vệ
sinh bãi đẻ, di dời các tổ trứng đến nơi an
toàn, tạo trạm ấp trứng an toàn, kiểm tra
và thả rùa con về biển.
Marcus (phải) và các bạn tình nguyện viên bảo vệ rùa ở Côn Đảo
Ghi hình cảnh rùa mẹ làm ổ đẻ trứng
Di chuyển trứng rùa về lò ấp