25 / 92
25
vì đi máy bay vì muốn hành trình sẽ
giúp ông kể lại trọn vẹn những kí ức của
mình cho những người thân trong gia
đình. Trong kí ức của ông, ngoài những
công việc và nhiệm vụ phải làm còn có
món nợ ân tình với những ân nhân đã
cứu mạng ông. Chúng tôi đã theo chân
ông và các đồng đội trở về thăm căn cứ
kháng chiến Khu 5 - Nước Oa, Trà My.
Đây là nơi ông vinh dự được Bí thư Khu
ủy Võ Chí Công và Tư lệnh Quân khu
Chu Huy Mân đích thân giao nhiệm vụ
xuống chiến trường Quảng Đà tổ chức
một Đội TNXP vũ trang diệt Mỹ, hoạt
động sâu trong các đô thị vùng địch kiểm
soát. Cùng
Chuyến tàu về miền kí ức,
ông
Liên đã được gặp lại nhiều đồng đội năm
xưa. Dù tuổi đã cao, trong người còn
mang thương tích nhưng khí thế thanh
niên xung phong trong họ không hề giảm
sút. Trong những giây phút thiêng liêng
đó, ông Liên trao lại cho con trai cuốn
nhật kí ông viết về cuộc đời TNXP của
mình với hi vọng các con cháu sẽ thay
mặt ông viết tiếp những trang sử hào
hùng của một thế hệ thanh niên mới đầy
khí thế và trách nhiệm.
Nhân vật thứ ba của hành trình
Chuyến tàu về miền kí ức
là chị Nguyễn
Thị Lý. Năm nay chị gần 60 tuổi nhưng
vì mang nhiều bệnh tật trong người nên
trông chị có vẻ già hơn tuổi. Từ lúc cuộc
chiến tranh biên giới Tây Nam kết thúc
đến nay, mỗi lần nhắc đến quá khứ, chị
vẫn không thôi ám ảnh về những gì mà
mình đã trải qua. Chị là một trong hai
người sống sót của Đại đội 3, Trung đội 3
thuộc liên đội 303 trong cuộc chiến tranh
biên giới chống quân Pôn Pốt. Trung đội
có 26 đội viên thì 24 người đã bị quân
Pôn Pốt tàn sát dã man. Hầu hết các anh
chị em TNXP hi sinh khi đó đều có tuổi
đời rất trẻ, từ 17 đến ngoài 20. Cho đến
bây giờ và mãi mãi về sau, chị Lý không
bao giờ muốn nhớ hay nhắc lại khoảng
thời gian kinh hoàng và ám ảnh cuộc đời
của chị như vậy. Chị nói với chúng tôi,
chị chỉ muốn nhớ lại những khoảng thời
gian đẹp đẽ của các anh chị em trong
Trung đội mà thôi. Khoảng thời gian
đó, chị và đồng đội đã cùng nhau sống
những khoảnh khắc đáng sống của tuổi
trẻ. Hôm chúng tôi đến, chị đang cùng
những người bạn đến trao quà cho các
cháu mồ côi không nơi nương tựa tại
làng trẻ SOS. Mỗi khi rảnh rỗi, chị chọn
cách đi làm từ thiện, gặp gỡ những mảnh
đời bất hạnh để phần nào xoa dịu sự ám
ảnh về cuộc chiến.
Những nhân vật của
Chuyến tàu về
miền ký ức
là hình ảnh đại diện cho ba
thế hệ TNXP đã sống và chiến đấu hết
mình với lí tưởng. Chúng tôi gọi họ là
những người lính quả cảm, bởi họ không
một ngày ở trong quân ngũ nhưng những
công việc hỗ trợ cho bộ đội trong chiến
trường của họ đã trở thành những chiến
tích huy hoàng như lời Đại tướng Võ
Nguyên Giáp từng nói: “Nếu không có
thanh niên xung phong thì bộ đội sẽ gặp
nhiều khó khăn”. Tôi tin rằng, những
câu chuyện mà các cựu TNXP kể sẽ trở
thành bài học cho các thế hệ thanh niên
hôm nay bởi đó không phải là nước mắt
mà họ nếm trải hay vinh quang mà họ
nhận được, mà là lí tưởng: Tuổi trẻ phải
dám dấn thân và hành động.
Nguyên Trang
(Ghi)
Đạo diễn trao đổi với ông Nguyễn Anh Liên
Ông Nguyễn Tiến Thụ bên cạnh quả bom bướm
Chị Nguyễn Thị Lý
Các đồng đội cũ xúc động khi gặp lại nhau