47
Guillermo del Toro – nhân tố kì lạ
nhất, phiêu lưu nhất trong bộ ba – mùa
Oscar đầu năm 2018 gây sốc cho cả
Hollywood khi khiến Ban giám khảo nổi
tiếng bảo thủ phải đồng thuận phá lệ
tôn vinh
The Shape of Water
(Dáng
hình của nước) - bộ phim thuộc dòng
giả tưởng với nhân vật chính là quái
vật. Những người quan tâm theo dõi
Oscar đều biết rằng, giải thưởng này
luôn xem trọng các bộ phim mang đậm
hơi thở cuộc sống, thời sự, những giá
trị kinh điển, các vấn đề gai góc hơn là
câu chuyện lãng mạn, siêu thực. Vậy
mà Guillermo del Toro cứ “lì lợm” bám
sát sở trường của mình với các nhân
vật khác thường để rồi làm cú đúp giải
thưởng cao quý cho cả vai trò đạo diễn
và Phim hay nhất.
Trước các thành công đáng ngạc
nhiên liên tiếp của hai người đồng
hương đáng kính, Alfonso Cuarón
quyết định tái xuất sau chừng 5 năm
gần như không có hoạt động nổi bật kể
từ đỉnh cao vinh quang với phim
Gravity
(Cuộc chiến không trọng lực)
năm 2013. Sự trở lại của vị đạo diễn tài
danh – người mở đầu cho chu kì thống
trị của người Mexico tại giải Oscar –
khiến cả Kinh đô điện ảnh tò mò quan
sát. Bất ngờ thay, ông lại chọn cách
hợp tác đầy tranh cãi với Netflix để
thực hiện bộ phim tưởng như hoàn
toàn lạc dòng với nhịp phát triển hiện
tại của Hollywood.
Roma
là tác phẩm
đen trắng mang đậm tính hồi tưởng,
xoay quanh một gia đình Mexico với
ngôn ngữ Tây Ban Nha. Sẽ chẳng có
gì bất ngờ khi
Roma
được chọn làm
đại diện của quốc gia Trung Mỹ tranh
giải Oscar ở hạng mục dành cho Phim
nước ngoài xuất sắc nhất – nơi phim
có thể cầm chắc phần thắng, mang về
vinh quang lần đầu tiên cho Mexico.
Điều đáng quan tâm là
Roma
còn
được kì vọng sẽ làm nên lịch sử nếu
chính thức được đề cử và chiến thắng
cả ở hạng mục dành cho Phim hay
nhất. Chưa từng có tác phẩm nói tiếng
nước ngoài với phụ đề nào làm được
điều tương tự. Bộ phim
The Artist
(Nghệ sĩ) của Pháp từng giành giải
Oscar năm 2012 thực tế thuộc dòng
phim câm, không hề có thoại. Một điều
hết sức rõ ràng, các giám khảo không
hề thích đọc phụ đề, không mấy mặn
mà với việc tôn vinh tác phẩm không
đậm dấu ấn của một hãng phát hành
lớn tại Hollywood. Nếu Alfonso Cuarón
vượt qua được định kiến này sẽ khiến
dòng chảy điện ảnh phải thay đổi.
Thêm một lí do nữa để chặng đường
tới Oscar của
Roma
thêm gian nan,
kịch tính đến phút chót, đó là phim sẽ
nằm trong hệ thống phát hành trực
tuyến của Netflix. Sự tham gia của
Netflix trong việc sản xuất phim điện
ảnh những năm qua luôn vấp phải sự
phản ứng dữ dội với quan điểm rằng,
tác phẩm điện ảnh đích thực phải
được thưởng thức ở rạp như cách làm
xưa nay chứ không phải mọi lúc mọi
nơi qua hình thức trực tuyến. Chính vì
tranh cãi căng thẳng này mà
Roma
đã
không có cơ hội tranh giải Cành cọ
Vàng ở LHP Cannes, nơi kịch liệt nói
không với phim từ Netflix. Để đạt đủ
tiêu chuẩn tranh giải thưởng mà vẫn
né được những thị phi xoay quanh việc
phát hành,
Roma
đã được công chiếu
giới hạn ở một số rạp. Theo con số
thống kế chưa chính thức,
Roma
phá
kỉ lục về doanh thu với phim nói tiếng
nước ngoài trong 3 ngày chiếu cuối
tuần. Cho dù động thái này mang tính
hợp thức hóa cho con đường tranh giải
của
Roma
thì việc trình chiếu phim tại
rạp cũng tạo cơ hội cho khán giả tiếp
cận, thưởng thức một tác phẩm được
ngợi ca là đẹp đến siêu thực, tác phẩm
xuất sắc nhất trong sự nghiệp của
Alfonso Cuarón nói chung và đậm tinh
thần, màu sắc Mexico nhất so với
những gì hai mảnh ghép còn lại của
“bộ ba” từng gây dựng.
Do phong cách làm phim một cách
cẩn trọng, kĩ càng với dấu ấn cá nhân
đậm nét trong từng tác phẩm, sau
Roma
, phải đợi vài năm nữa công
chúng có thể mới tiếp tục được đón
nhận thành quả từ “ba người bạn
Mexico”. Sẽ rất mĩ mãn nếu thời kì làm
mưa làm gió suốt hơn 5 năm qua của
họ tại Hollywood tạm thời khép lại
bằng những kì tích đến từ
Roma
. Tuy
nhiên, theo giới chuyên môn nhận
định, mùa Oscar thứ 91 tới đây sẽ rất
kịch tính. Bên cạnh Alfonso Cuarón ở
hạng mục đạo diễn còn có sự tỏa sáng
của Bradley Cooper cùng bộ phim gây
tiếng vang lớn
A Star is Born
(Vì sao
vụt sáng) hay Yorgos Lanthimos với
phim độc lập đề tài đồng tính
The
Favourite
(Ân sủng). Ở hạng mục
Phim hay nhất, dự đoán sẽ là cuộc đua
tam mã giữa
Roma,
A Star is Born
và
Green Book
(Hành trình kì lạ).
THÙY AN
(Theo Hollywood Reporter
và New York Times)
Alfonso Cuarón trên phim trường
Roma