

36
Cuộc đời thăng trầm
của họa sĩ “điên”
Họa sĩ Hoài Nam nổi tiếng không chỉ bởi
tài năng hội họa thiên bẩm và khả năng
biến hóa xuất thần mà còn bởi lối sống
phóng khoáng. Cuộc đời ông là những
chuỗi ngày phiêu lưu, rong chơi. Ông luôn
coi mỗi ngày đều là ngày cuối cùng của
cuộc đời để không bỏ lỡ giây phút cống
hiến cho nghệ thuật và để ngao du chốn
trần gian. Người ta có thể thấy được con
người họa sĩ Hoài Nam qua những bức
họa: phóng khoáng, nhẹ nhàng, đầy tính
nhân văn nhưng đôi lúc lại quái dị và khó
hiểu. Ông tự cho rằng, mình là kẻ “điên”
nhất trần gian. Không chỉ thiết kế sân
khấu, họa sĩ Hoài Nam còn là một người
tài trong thiết kế phim, song trong giới sân
khấu, ông bị nhận xét là… khó chiều bởi
lối làm việc theo cảm hứng.
Ông còn gắn với biệt danh “ba không”:
không nhà, không tiền, không vợ con. Lí
do chính vẫn là phong cách sống nay đây
mai đó của ông. Đến cái tuổi không thể
tự mình làm được gì ông mới chọn Viện
dưỡng lão nghệ sĩ là điểm dừng chân. Mấy
chục năm hoạt động nghệ thuật, ông luôn
bận rộn với cây cọ, tay đưa ra vài đường
nét là người ta đã thấy được cái hồn của
vở kịch. Đến khi nhận được tiền thù lao,
ông lại rủ bạn bè đi đãi đằng. Chính vì thế
mà ông chẳng bao giờ có tiền. Tài sản của
ông chỉ là cây cọ, mấy bộ quần áo và một
vài vật dụng cá nhân. Tất cả đều có thể gói
gọn trong một chiếc túi xách để theo ông
trên các cuộc hành trình.
Lời thề không lấy vợ
Ngay từ khi trưởng thành, họa sĩ Hoài
Nam đã xác định cho mình một tương lai
không vợ, không con. Ông chia sẻ: “Nhiều
người thấy hoàn cảnh của tôi hiện tại cứ
trách sao ngày xưa không lập gia đình, có
con, có cháu thì giờ tôi không phải một
mình chiến đấu với tuổi già. Nhưng tôi
nghĩ là mình đã đúng, nếu có vợ
con chắc tôi không sống được
đến tuổi này. Và tôi càng không
thể cống hiến cả cuộc đời
mình cho nghệ thuật”. Gặng
hỏi lí do, ông giải thích, từ
nhỏ ông đã bị ám ảnh cảnh
cha mẹ mất sớm, mấy chị
em phải lao động nặng
nhọc để kiếm cơm từng
bữa. Trong số các anh
chị em ruột của họa sĩ,
không ai sống qua tuổi
40. Vì thế, ông nghĩ
mình cũng chỉ sống
được đến khoảng
năm 40 tuổi. Ông luôn sợ
rằng: “Nếu mình chết sớm, bỏ lại vợ cùng
đàn con bơ vơ, chẳng phải đã nhẫn tâm
làm khổ vợ con hay sao. Hơn nữa, nghề
nghiệp yêu cầu tôi phải đi thường xuyên,
nay đây mai đó, sống hôm nay không biết
ngày mai thế nào. Tôi xác định theo nghề
thì không lập gia đình được”.
Chính vì thế mà ông gạt bỏ tình yêu mà
các cô gái dành cho mình. Tuy nhiên, cũng
có lúc ông xiêu lòng. Lần đầu tiên trong
cuộc đời, ông bị vẻ đẹp thanh cao, quý
phái của người phụ nữ ấy đánh bại, làm
ông quên đi lời thề không lấy vợ. Và đó
cũng là lần duy nhất. “Ngày xưa, tôi chết
mê chết mệt cô gái ấy, nhưng vì chưa yêu
bao giờ, không quen nói chuyện với phụ
nữ nên phải mất một thời gian dài tôi mới
thể hiện được tình cảm của mình. Sau đó
thì cô ấy cũng chấp nhận tình yêu của tôi.
Hai chúng tôi đã dự định kết hôn và lên
thật nhiều kế hoạch cho tương lai. Nhưng
có lẽ do tôi cứ phải đi suốt nên cô ấy lập
gia đình với một người ngoại quốc. Mất
một khoảng thời gian dài tôi mới cân bằng
tâm lí và tiếp tục công việc của mình.
Nhìn cô ấy viên mãn với hạnh phúc của
mình, dần dần tôi cũng yên lòng”. Cũng
từ ngày đó, họa sĩ Hoài Nam chính thức
“đóng cửa trái tim”. Ông quay lại
cuộc sống, mải miết làm
và sống đời tự do.
Họa sĩ kể rằng,
từ cái ngày ông
đập đầu vào tường
để tránh sự tra khảo
của quân địch trong
nhà tù, ông ngủ được
rất ít. Những ngày này,
ban đêm ông chỉ chợp
mắt 1 - 2 tiếng, thời
gian còn lại dành để suy
nghĩ về cuộc đời và làm
thơ. Cũng nhiều khi ông
hoài niệm về mối tình đầu
tiên và duy nhất trong cuộc
đời và tự cảm thấy mình là người may
mắn nhất thế gian, bởi vừa “không phải”
lấy vợ, vừa biết yêu, vừa được ngao du
khắp thiên hạ. Nhiều người cho rằng
ông bất hạnh nhưng cho đến thời điểm
hiện tại, ông chưa một lần kêu than với
ai. Dù thế, khi đến thăm họa sĩ tại bệnh
viện, khi ông nói rằng ông đi viện được
là nhờ các khoản tiền được hỗ trợ, thi
thoảng nhờ vả người này người nọ, bạn
bè đồng nghiệp đến thăm giúp đỡ, trong
đôi mắt ông có một nỗi buồn sâu thẳm...
Hà Hương
Cuộc đời cô đơn của
họa sĩ “ba không”
Họa sĩ Đặng Hoài Nam từng được giới nghệ thuật ưu ái gọi là “phù thủy sân khấu”. Ngay cả trong đời
sống, ở ông cũng toát lên một phong cách rất lạ và “điên”, giống như các tác phẩm nghệ thuật
của mình. Ở tuổi 84, họa sĩ vẫn còn giữ nguyên được phong cách đó. Ông coi cuộc đời mình
là một chuyến đi không có điểm dừng.
VTV
Văn hóa
Giải trí
Thời trẻ, ông nổi tiếng bởi vẻ đẹp trai,
phong lưu, làm say đắm bao trái tim
phụ nữ. Vì làm họa sĩ thiết kế sân khấu
nên ông luôn phải đi theo các gánh
hát. Tại đây, không thiếu gì các cô ả
đào đẹp như tiên, giọng hát trong trẻo,
đem lòng yêu và nguyện đi theo
chàng họa sĩ tài ba, nhưng vì “không
muốn làm khổ con gái nhà người ta”,
nên ông đành chối từ những lời tỏ tình
đầy hấp dẫn.