395

37 / 92

37
các giải thưởng quốc tế uy tín. Điển
hình là tại Liên hoan Phim hoạt hình
quốc tế Annecy tháng 6/2017, đạo diễn
Yuasa Masaaki đã giành được giải
thưởng Cristal Award cho Phim xuất
sắc nhất với tác phẩm Yoake o tsugeru
Rū no uta (Lu Over the Wall - Nàng tiên
cá Lu), trở thành bộ phim hoạt hình
Made in Japan đầu tiên giành được
giải thưởng này trong 22 năm qua.
NGHỊCH LÍ CỦA NGÀNH
HOẠT HÌNH NHẬT BẢN
Tháng 5/2017, đạo diễn hoạt hình
huyền thoại Miyazaki Hayao tuyên bố
sản xuất một dự án hoạt hình mới,
được đầu tư công phu. Hãng phim
Ghibli, đơn vị sản xuất bộ phim bắt đầu
tung quảng cáo tuyển họa sĩ với hợp
đồng làm việc kéo dài 3 năm, mức
lương 200.000 yên/tháng. Đặt ra yêu
cầu chỉ tuyển họa sĩ trong nước nhưng
quảng cáo của hãng này được in bằng
cả tiếng Anh và tiếng Nhật, điều này
càng thu hút sự chú ý của cộng đồng
quốc tế. Nếu như xưởng phim Pixar
luôn được coi là một “ông lớn” trong
ngành công nghiệp phim hoạt hình tại
Hollywood thì Ghibli lại thường được
coi là một đối trọng cân tài cân sức
dành cho Pixar đến từ đất nước Nhật
Bản. Vào thời điểm đó, ông Irie
Yasuhiro, Trưởng đại diện của Hiệp hội
Sáng tạo hoạt hình Nhật Bản Japan
Animation Creators Association
(JAniCA) đã cho rằng, Ghibli không coi
trọng họa sĩ hoạt hình chuyên nghiệp
trong nước khi chi trả thù lao bèo bọt.
Hiệp hội Japan Animation Creators
Association (JAniCA) được thành lập
với nhiệm vụ ban đầu là cải thiện điều
kiện làm việc cho những người làm
việc trong lĩnh vực phim hoạt hình.
Theo khảo sát của JaniCA, thu nhập
trung bình của những họa sĩ hoạt hình
mới vào nghề là khoảng 100.000 yên,
nhưng đi kèm với đó là điều kiện làm
việc khắc nghiệt 10 – 11 tiếng mỗi
ngày, được nghỉ khoảng 4 ngày mỗi
tháng. Các cuộc khảo sát khác cũng
cho thấy, thu nhập trung bình của
những họa sĩ hoạt hình cứng tay là
khoảng 3,3 triệu yên, thấp hơn mức
bình quân của những ngành nghề lao
động tương đương khoảng 4,1 triệu
yên. Thậm chí, một số hãng phim ít tên
tuổi còn trả lương cứng cho họa sĩ mới
vào nghề chỉ dao động trong khoảng
50.000 yên, thời gian làm việc từ 12 –
18 tiếng mỗi ngày. Irie Yasuhiro cho
biết, không ít những họa sĩ trẻ đã sớm
từ giã giấc mơ trở thành họa sĩ hoạt
hình chuyên nghiệp bởi đồng lương
bèo bọt không đủ nuôi sống họ. Kết
quả là, trong thời gian qua, thị trường
hoạt hình Nhật Bản đang rơi vào tình
trạng khan hiếm những nhân tài trẻ.
Hiện tại, trên toàn đất nước Nhật
Bản có khoảng 400 xưởng sản xuất
phim hoạt hình lớn nhỏ. Tuy nhiên, chỉ
một số ít trong đó có thể chi trả thù lao
hậu hĩnh, tương xứng với công sức
của các họa sĩ mới vào nghề. “Rất ít
người dám lên tiếng công khai đấu
tranh đòi hỏi quyền lợi, bởi họ lo sợ bị
mất việc”, Irie Yasuhiro cho biết. Trong
các phiên họp với các chính trị gia, Irie
đã nhiều lần thuyết phục rằng, ngày
càng nhiều người trẻ Nhật Bản tìm đến
các lò đào tạo tại Hàn Quốc và Trung
Quốc bởi sau đó, các công ty đào tạo
cũng “giữ chân” luôn những người tài.
Nếu không khéo léo thu hút nhân tài,
ngành hoạt hình Nhật Bản có thể sẽ bị
chảy máu chất xám và gặp nhiều khó
khăn trong việc duy trì thế hệ kế cận.
Báo cáo cuối năm 2018 đã ghi nhận
sự tăng trưởng của thị trường hoạt
hình Trung Quốc, quốc gia có nhiều
hợp đồng nhất với ngành công nghiệp
hoạt hình Nhật Bản, tiếp sau đó là Hàn
Quốc, Đài Loan và Mỹ. Trước tình hình
này, hiện nay một số hãng sản xuất
hoạt hình lớn của Nhật như Tōei
Animation hay Telecom Animation Film
đang bắt đầu xây dựng chiến lược xây
dựng nhân lực dài hạn với những
chương trình đào tạo của riêng mình
dành cho những họa sĩ mới vào nghề.
CHI DIỆP (Theo Nippon )