40
VTV
Văn hóa
Giải trí
X
uất thân trong một gia đình
tại làng nghề truyền thống
giò chả Ước Lễ (Hà Nội), lớn
lên theo đuổi và đam mê nghệ thuật,
họa sĩ Phương giò tốt nghiệp Trường
ĐH Mỹ thuật Việt Nam năm 2007, sau
đó quyết định theo đuổi và tìm tòi về
nghệ thuật dân gian. Anh dành nhiều
thời gian đi các vùng núi, về các làng
quê Bắc bộ để tìm cái hay, nét đẹp của
dân gian. Đồng thời, anh cũng tìm tòi
các chất liệu tự nhiên từ cỏ cây hoa
lá. Trong giới nghệ thuật, nhiều người
biết đến
Phương giò
khi anh tham gia
các dự án trong lĩnh vực xiếc, nhạc
đương đại tại “Phusa lap”. Bên cạnh
đó, anh cũng tham gia dự án phục hồi
tranh dân gian Kim Hoàng…
Ngắm giấy
là hành trình thu gom
kí ức của một nền văn minh đã mất, là
sự khởi sinh mới cho những gì đã bị
phá huỷ bởi thời gian. Điểm đặc biệt
là những bức tranh của Nguyễn Đức
Phương được thành hình trên chính
những văn tự cổ của các dân tộc miền
núi Tây Bắc, sử dụng màu tự nhiên
lấy từ đất, đá hay cây cỏ của các miền
đất anh từng qua. “Những văn tự cổ
này được viết bằng tiếng Hán Nôm,
lại là phiên bản của những ngôn ngữ
địa phương. Tôi phải tìm đến Viện
Hán Nôm để truy nguồn gốc sách. Tuy
nhiên, có một số chữ các chuyên gia
Viện Hán Nôm đọc được nhưng không
giải nghĩa được”, họa sĩ Nguyễn Đức
Phương chia sẻ.
Trong quá trình thực hiện triển lãm
này, Phương “giò” đã vượt ra ngoài
phạm vi những thử nghiệm với chính
bối cảnh và không gian anh sống và
thực hiện những chuyến đi tới những
vùng cao nguyên Tây Bắc để tìm lại
những câu chuyện truyền miệng đang
ngày một mai một. Trong toàn bộ tác
phẩm của Nguyễn Đức Phương, thế
giới của anh tuy thấm đẫm sự hoài cổ,
suy vong, tiếc thương cho những gì đã
qua nhưng cũng tràn đầy sự an nhiên
vui sống. Sự tàn phá hay tan rã là tất
yếu trong chu trình phát triển của tự
nhiên nhưng cũng là niềm hi vọng cho
một sự khởi sinh. Như trong chuỗi
tác phẩm điêu khắc được tạo từ giấy
và những cấu kiện bị cháy của chiếc
nhà sàn, dường như Phương không
bỏ qua tiềm năng khởi sinh cho bất kì
chất liệu nào. Người xem thấy được
sự phi vật chất và phù du trong chính
tính vật chất trong các tác phẩm của
anh: sự tương phản giữa sự sống và
cái chết. Những nhân vật trong các
tác phẩm của Đức Phương tuy nhỏ
bé nhưng không vô hình. Họ hài hòa
xuất hiện tô điểm một cách tinh tế cho
những chi tiết trong tranh. Những tác
phẩm của anh vì thế không hề mang
cảm giác choáng ngợp về không gian
hay quá ấn tượng thị giác mà là một
sự ý nhị hết sức riêng tư”. Xem tranh
của anh, nhiếp ảnh gia Lê Bích nhận
định: “Những cuốn sách truyền lại
qua bao nhiêu thế hệ, văn khấn của
dân tộc miền núi phía Bắc là một chất
liệu rất mạnh cộng với suy tư, chiêm
nghiệm của họa sĩ Phương về văn hóa
của Việt Nam đã tạo ra màu sắc hoài
niệm cho các tác phẩm. Những nét
vẽ của Nguyễn Đức Phương run rẩy,
hồn nhiên như một đứa trẻ, không sắc
sảo như họa sĩ vẽ tả thực nhưng lại rất
dân gian. Đặc biệt tôi thích thủ pháp
giấy che của Phương tạo nên cảm giác
huyền bí, tâm linh cho bức tranh”.
Mai Chi
Họa sĩ trẻ Nguyễn Đức Phương, nghệ danh Phương “giò” mới
trình làng triển lãm mang tên
Ngắm giấy
hết sức độc đáo. Đây
là triển lãm cá nhân đầu tiên của anh sau một thời gian dài
thử nghiệm trên các chất liệu tự nhiên và các chuyến điền
dã tìm hiểu về văn hoá Tây Bắc Việt Nam.
Họa sĩ “Phương giò”
thu gom kí ức