21
sắc, đa chiều và đầy tính nhân văn. Một
điểm đặc sắc trong truyện ngắn của Lê
Minh Khuê là sự lồng ghép, đan xen
nhiều câu chuyện ở những mốc thời
gian khác nhau góp phần tạo nên tổng
thể hoàn chỉnh.
Truyện ngắn của Lê Minh Khuê hấp
dẫn độc giả bằng hơi thở thời đại được
phản ánh qua ngòi bút sắc sảo, thản
nhiên. Mỗi sự kiện, tình huống đều đậm
tính thời sự, được phơi bày một cách
trọn vẹn, khách quan, vô tư nhất. Thế
nhưng, ẩn sau sự sắc lạnh của một ngòi
bút điêu luyện là sự đồng cảm, thương
yêu và chia sẻ của trái tim nóng bên
những cảnh đời khốn khó, cùng quẫn
trong xã hội. 14 truyện ngắn trong
Làn
gió chảy qua
là những khoảnh khắc
giao thời làm thay đổi, đảo lộn cuộc
sống của các nhân vật. Nếu không có sự
bao dung, tha thứ, đồng cảm, chở che
và yêu thương thì cuộc đời này sẽ chỉ
còn đêm tối mịt mù. Phải có tâm hồn
rộng mở và vốn sống dồi dào, ngòi bút
sắc sảo như Lê Minh Khuê mới có thể
tạo ra những câu chuyện đậm tính nhân
văn và sâu sắc như thế.
Nhà văn Lê Minh Khuê được coi là
một hiện tượng của văn chương đương
đại. Bà chung thủy với truyện ngắn
và trụ hạng với thể loại vốn khắt khe,
không dành cho những người dễ dãi.
Nhiều người đã lầm tưởng truyện ngắn
chỉ là bước đệm để bước chân vào làng
văn, mục tiêu của họ là những cuốn tiểu
thuyết đồ sộ để đời. Mặc cho ai đó xung
quanh ôm mộng ảo, Lê Minh Khuê cứ
sòn sòn “đẻ”… truyện ngắn và thành
danh với thể loại này, mỗi tập đánh
dấu một bước đi vững chắc trong nghề
văn:
Những ngôi sao xa xôi
(1973),
Cao
điểm mùa hạ
(1978),
Đoạn
kết
(1980),
Một chiều xa thành
phố
(1986),
Bi kịch nhỏ
(1993),
Lê
Minh Khuê - Truyện ngắn
(1994),
Trong
làn gió heo may
(2000),
Những dòng
sông buổi chiều cơn mưa
(2001),
Màu
xanh man trá
(2005),
Một mình qua
đường
(2007),
Những ngôi sao, trái
đất, dòng sông
(2008),
Nhiệt đới gió
mùa
(2012),
Làn gió chảy qua (
2016
)…
Lê Minh Khuê là một trong số ít các
tác giả đương đại của Việt Nam có tác
phẩm được dịch sang tiếng Anh và Mỹ.
Tập truyện ngắn
Những bi kịch nhỏ
của
bà đã được dịch ra tiếng Đức, đoạt giải
thưởng tại Hội chợ sách Frankfurt. Nhờ
truyện ngắn mà nhà văn Lê Minh Khuê
đã đặt chân được đến nước Mỹ. Báo chí
Mỹ nhận xét khá tinh về tác phẩm của
bà: “Độc giả Mỹ của ngày hôm nay đã
đến mức đòi hỏi tính ẩn dụ tinh tế. Lê
Minh Khuê thực sự làm chủ được phép
so sánh chính xác. Dưới ngòi bút của
bà, lối so sánh này không gì khác hơn là
mang tính giản dị… Từng truyện ngắn
khuấy động để người đọc nghĩ ngợi xa
hơn, đưa con người đến một tương lai
mà nhà văn hàm ý hơn là nói trực diện”
(
Báo Tin Sáng Dallas
), “Đây là những
truyện được dạy trong những giờ văn
học và lịch sử trên toàn nước Mỹ, cả ở
trường trung học phổ thông lẫn đại học”
(
Báo The Pilot
), “Qua bản dịch hiện
lên hình ảnh tác giả, một người có văn
phong đẹp, nghiêm trang, cùng với sự
châm biếm tinh tường, đồng thời có khả
năng trong những nhận xét đầy sức khơi
gợi” (
Thời báo New York
).
Tác phẩm của nhà văn Lê Minh
Khuê còn được chọn đưa vào chương
trình sách giáo khoa môn Ngữ văn lớp
9 (truyện ngắn
Những ngôi sao xa xôi
).
Những cống hiến trong lĩnh vực văn
chương đã giúp bà nhận được nhiều
giải thưởng trong nước và quốc tế:
Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam
1987 cho tác phẩm
Một chiều xa thành
phố
, Giải thưởng Hội Nhà văn Việt
Nam năm 2001 tác phẩm
Trong làn
gió heo may
, Giải thưởng Nhà nước
về VHNT năm 2012. Năm 2008, Lê
Minh Khuê đã nhận được Giải thưởng
văn học quốc tế mang tên Byeong Ju
Lee (nhà văn lớn Hàn Quốc, 1921-
1992) với tập truyện ngắn
Những ngôi
sao, trái đất, dòng sông
. Mới đây nhất
là Giải thưởng Hội nhà văn 2016 tập
truyện
Làn gió chảy qua
.
Bây giờ, bên cạnh niềm đam mê
sáng tác, nhà văn Lê Minh Khuê lại bận
bịu với niềm vui chăm cháu ngoại. Theo
bà, dù thành công, thành danh thế nào
thì ý nghĩa lớn nhất với người phụ nữ
vẫn là gia đình. Được sống yên ấm bên
con cháu là niềm hạnh phúc vô bờ của
bà. Văn chương đã đến và ở lại với Lê
Minh Khuê, làm nên một tên tuổi được
nhiều người chờ đón. Nó không phải là
làn gió chảy qua
mà bền bỉ và âm thầm
neo bám vào người hâm mộ văn chương
của bà.
Ngọc Mai
Nhà văn Lê Minh Khuê kí tặng độc giả sách