17 / 92
17
linh hoàn toàn khác với thế giới
trần tục.
Tuy nhiên, người Khmer quan
niệm chùa không những là nơi để
tu, để thờ mà còn là nơi bảo tồn văn
hóa, là trung tâm giáo dục nên các
gia đình Khmer thường gửi con trai
vào chùa để vừa rèn luyện đạo đức,
vừa học chữ nghĩa, kinh sách, tu
rèn đạo đức, trả hiếu cho cha mẹ.
Trong sách của người Khmer có
câu: “Người không được tu trong
chùa là người có nhiều tội lỗi trong
đời sống”. Cho nên người con trai
Khmer được xem là đủ tư cách,
phẩm hạnh đều phải trải qua thời gian
tu học ở chùa. Người Khmer tự nguyện
đến chùa, coi đó là việc làm cao cả. Đi
tu không phải để thành Phật mà đó là cơ
hội tốt để học đạo lí, đức hạnh, để làm
người tốt.
Sau gần 100 năm tồn tại và phát
triển, có thể nói, việc gìn giữ và bảo tồn
được ngôi chùa to đẹp, lộng lẫy như
chùa Chantarangsay nằm giữa thành phố
mang tên Bác là một niềm tự hào sâu
sắc của người Khmer.
Bên cạnh vẻ đẹp kiến trúc, ẩm thực
cũng là một nét văn hóa truyền thống
của người Khmer ở Nam Bộ vẫn được
duy trì, phát triển cho đến ngày nay.
Du nhập vào Việt Nam từ những năm
1970, trải qua hai thế hệ nhưng đặc sản
Khmer giữa lòng Sài Gòn vẫn luôn đắt
khách. Mặc dù quy mô không lớn, lại
nằm trong hẻm nhưng chợ ở đây không
hề thiếu những đặc sản nổi tiếng mang
nguồn gốc của đất nước chùa Tháp. Văn
hóa ẩm thực của người Khmer hết sức
phong phú và đa dạng. Từ các món ăn
trong sinh hoạt thường ngày đến các
món ăn trong các dịp lễ Tết, giỗ chạp
đều thể hiện sự ứng xử của con người
đối với môi trường thiên nhiên. Họ lựa
chọn thức ăn có nguồn gốc từ tự nhiên,
chế biến và sáng tạo ra nhiều món ăn
khác nhau. Đến nay, đồng bào Khmer đã
có một danh sách dài về các món ăn đặc
trưng. Trong đó, có các món tiêu biểu
như: mắm bò hóc, canh som lo, đường
thốt nốt, cá khô, lạp xưởng… Điều đặc
biệt của ẩm thực Khmer tại đây là tất cả
các món ăn, nguyên vật liệu đều được
giữ nguyên công thức nấu và được nhập
từ Campuchia về mỗi ngày. Các món
ăn của người Khmer tuy không cầu kì
nhưng mang trong nó cả tâm tình của
người nấu, giản dị nhưng tinh tế, thanh
dịu nhưng vẫn đậm đà.
Num bo chóc là tên gọi của một loại
bún với mắm bò hóc nổi tiếng của xứ
chùa Tháp cũng được người dân nơi
đây yêu thích. Mới nghe tên gọi chúng
tôi cũng hơi e ngại nhưng khi ngửi
mùi thơm của nước dùng thì tất cả đều
không thể cưỡng lại. Hương thơm của
sả và trái chúc hòa cùng với mắm bò
hóc đã làm nên nước dùng có vị ngọt
đậm đà mà lại chua thanh rất đặc trưng.
Cùng với món bún cá num bo chóc, các
loại chè nấu với công thức nguyên bản
của người Khmer cũng được coi là đặc
sản níu chân du khách. Vì thế, chúng
tôi đã tìm đến chợ Lê Hồng Phong, nơi
có nhiều quầy bán chè Khmer nguyên
bản. Những quán chè nhỏ nhưng có tuổi
đời gần 40 năm. Người bán luôn tay
múc các loại chè phục vụ thực khách.
Chè hột me, chè bí chưng, xôi xiêm,
chè trôi nước… mỗi loại chè lại mang
một hương vị riêng, tất cả đều được nấu
bằng đường thốt nốt cho vị ngọt thơm tự
nhiên.
Có thể nói, quá trình cộng cư lâu
dài, sự hòa quyện của văn hóa hai dân
tộc Kinh và Khmer đã tạo nên nét độc
đáo trong đời sống văn hóa, tâm linh,
ẩm thực của cả dân tộc. Với những
người làm chương trình
Việt Nam - đất
nước - con người
, điều này không chỉ
thể hiện sự gắn bó keo sơn, nghĩa tình
trong cuộc sống, mà còn góp phần làm
phong phú, đa dạng thêm văn hóa của
mảnh đất phương Nam.
Nguyên Trang
(Ghi)
Ảnh:
Chương trình cung cấp
BTV Cẩm Vân tìm hiểu về ẩm thực Khmer
Người con trai Khmer
trải qua thời gian
tu học chùa
Chantarangsay
Món bún Num bo chóc