55
mắn thay, bà Laverne và tổ chức “Hành
trình phi thường” của bà sắp đến Việt
Nam để thực hiện một loạt những chương
trình tập huấn cho các gia đình có con
bị bại não tại Huế, Trà Vinh và một số
địa điểm khác. Dù không có Kasenya
đi cùng, nhưng tôi vẫn quyết định kể lại
câu chuyện này trong chương trình
Expat
Living
(Người nước ngoài sống tại Việt
Nam) trên kênh VTV4.
Bạn đã tiếp tục “nuôi” đề tài này
trong 2 năm để có thể kể với khán giả
Talk Vietnam
?
- Tháng 3/2014, tôi thực hiện việc ghi
hình tại Huế và đã có những hình ảnh rất
ý nghĩa về hoạt động của bà Laverne tại
Việt Nam. Chương trình
Expat Living
phát sóng và nhận được nhiều lời khen
ngợi động viên của khán giả. Tuy nhiên,
bản thân tôi chưa thấy thoả mãn vì không
có được những hình ảnh trực tiếp sống
động của Kasenya tại Việt Nam để gửi
tới khán giả. Chính vì thế, tôi quyết định
nuôi tiếp đề tài này. Tôi thường xuyên
email trao đổi với bà Laverne để hỏi
xem bao giờ bà có thể trở lại cùng với
Kasenya. Và điều đó cuối cùng cũng
thành hiện thực. Tháng 8/2015, cả gia
đình Kasenya sang Việt Nam trong
Hành
trình phi
thường
để tổ chức một hội thảo
lớn về bệnh CP (bại não) tại Quy Nhơn,
quy tụ gần 100 chuyên gia trong nước
và nước ngoài. Nhận thấy chất liệu đã
đủ dày dặn, tôi đã mời cả gia đình đến
trường quay
Talk Vietnam
.
Với
Talk Vietnam,
chắc hẳn đây là
lần đầu tiên xuất hiện một nhân vật đặc
biệt - bị bại não, khó diễn đạt ngôn ngữ
và phải ngồi xe lăn lên trường quay?
- Đúng vậy, đây là lần đầu tiên xuất
hiện một nhân vật đặc biệt đến như vậy
trên trường quay
Talk Vietnam.
Cô bé
Kasenya vốn hay ngượng ngùng trước
đám đông bây giờ phải ngồi dưới ánh
đèn sân khấu nên lúc đầu có phần e dè.
Nhưng mẹ của cô, bà Laverne, ngồi cạnh
và luôn nắm chặt tay cô bé, kiêm luôn
chức “phiên dịch viên” cho Kasenya.
Thi thoảng, bà lại quay sang nhìn con âu
yếm, hoặc hỏi ý kiến con gái về những
vấn đề bà đang nói. Có lẽ vì thế mà cô bé
cảm thấy tự tin hơn nhiều. Câu chuyện
của chúng tôi tiếp diễn một cách rất tự
nhiên, Kasenya đã rất hào hứng chia sẻ
nhiều điều thú vị như kỉ niệm ấu thơ
với cậu bạn cũng bị CP - Rupan, hay
những suy nghĩ của em muốn đóng góp
cho
Hành trình
phi thường
trong tương
lai. Xúc động nhất có lẽ là khi cô bé nói
rằng: “Nếu tôi có một động lực nào đó
trong đời, thì đó sẽ là sự giúp đỡ người
khác”. Tôi thầm nghĩ rằng, chính tình yêu
thương vô bờ bến của người mẹ cùng cả
gia đình, xã hội ở Canada đã truyền sang
Kasenya, khiến cô bé trở nên vô cùng
mạnh mẽ và độc lập, dù ở trong hoàn
cảnh nào.
Với một người tổ chức sản xuất
của
Talk Vietnam,
chắc hẳn việc đưa lên
sóng truyền hình những nhân vật có khả
năng truyền cảm hứng, tạo hiệu ứng xã
hội như
Người mẹ Canada phi thường
đã
đem lại cho bạn nhiều xúc cảm?
- Khi làm chương trình này cũng là
lần đầu tiên tôi hiểu một cách kĩ càng thế
nào là “bại não”. Tôi nhận ra rằng từ “bại
não” trong tiếng Việt quá khắc nghiệt. Nó
ám chỉ người bị bệnh mất hết khả năng,
kể cả suy nghĩ, trong khi nghĩa đen dịch
từ tiếng Anh của cụm từ “Cerebral Palsy”
chỉ là một tổn thương trong bộ não ảnh
hưởng đến vận động. Vì sự hiểu nhầm
khái niệm này mà nhiều bậc cha mẹ đã
gần như mất hi vọng khi sinh ra con bị
bại não, vô tình tước mất của các em cơ
hội được vươn lên, học tập và đóng góp
vào xã hội như bao người bình thường
khác. Tôi nghĩ, là một người làm báo,
mình phải có trách nhiệm thay đổi
điều này.
Tôi quyết định để dành câu chuyện
này đến một dịp đặc biệt để phát sóng, và
đó chính là ngày tôn vinh những người
mẹ, người phụ nữ trên toàn thế giới, ngày
8-3. Chương trình ngay lập tức tạo được
hiệu ứng tốt. Nhiều khán giả, bạn đồng
nghiệp đã gọi điện, nhắn tin cho tôi để
hỏi rõ hơn về bệnh CP cũng như phương
pháp để hạn chế những triệu chứng kéo
theo của CP. Quan trọng hơn, họ đã
không còn dùng từ “bại não” khi nhắc
đến căn bệnh, mà dùng từ CP. Sự thay
đổi về nhận thức này sẽ thắp lên hi vọng
cho nhiều gia đình, giúp trẻ em bị CP và
cha mẹ các em có thể vững tin hơn, chiến
đấu đến cùng với căn bệnh; học tập, vui
chơi, hoà nhập với cuộc sống và luôn nở
nụ cười rạng ngời trên môi như Kasenya.
Đó là lúc họ đã tự viết nên
hành trình phi
thường
của chính mình.
Hà Cẩm
(Thực hiện)
Bà Laverne và con gái tại trường quay VTV
Bố của Kasenya đang dạy cô bé học tại nhà