398

20 / 92

20
PV: đã biết tới và tham
gia phong trào người Việt yêu nước
ở Pháp trong hoàn cảnh nào?
GS. TS Nguyễn Ngọc Trân: Tôi
sang Pháp năm 1959 sau khi đỗ hai
chứng chỉ Toán đại cương và Toán vi
tích phân tại Trường Đại học Khoa học
Sài Gòn. Năm ấy, ở trong nước, máy
chém được Mỹ ngụy lê đi khắp miền
Nam thực hiện Luật 10/59, chém đầu
những người kháng chiến cũ không
quy hàng. Tháng 3 năm đó, ba tôi đã bị
bắt giam và mất trong nhà tù. Tôi và
gia đình bị theo dõi sát sao. Vì vậy, mẹ
tôi quyết định cho tôi qua Pháp du học.
Tôi đến nước Pháp năm 1959 với
hai tâm nguyện phải thực hiện cho
được: tích lũy kiến thức khoa học nhiều
nhất có thể được để sau này trở về
phục vụ đất nước và tham gia, góp
phần vào phong trào Việt kiều yêu nước
tại Pháp mà Nguyễn Ái Quốc đã sáng
lập năm 1919. Tôi nghĩ, đó là cách tốt
nhất đối với tôi để báo hiếu gia đình,
một gia đình có truyền thống yêu nước,
và để đền đáp công ơn của dân tộc.
Thời kì đó, phong trào yêu
nước của người Việt Nam tại Pháp
đã được tổ chức như thế nào?
Khi tôi đến Pháp, Hội Liên hiệp Việt
kiều vừa bị cấm hoạt động. Trong bối
cảnh đó, mặc dù bị cấm, phong trào
Việt kiều ở Pháp không một ngày
ngừng công tác vận động kiều bào,
đoàn kết, tương thân tương ái và ủng
hộ đồng bào trong nước. Đặc biệt phải
kể tới là công tác văn nghệ. Chúng tôi
lúc đó hầu như không ai được đào tạo
để thành ca sĩ nhạc mới hay cải lương,
nhạc sĩ, vũ công, mà là những sinh
viên, kĩ sư, bác sĩ,… thậm chí các cháu
thiếu nhi, tập hợp lại, tập dượt cả
tháng trời để khi Tết đến, một đêm văn
nghệ mừng Xuân, đón Tết hướng về
quê nhà được tổ chức cho gần ba
ngàn kiều bào khắp nơi kéo về “ăn Tết
Maubert”. Không chỉ có ở Paris mà các
địa phương như Marseille, Bordeaux,
Lyon - Grenoble, Lille… được ban văn
nghệ Paris về tiếp sức, cũng tổ chức
như thế. Đoàn văn nghệ đã tham gia
tất cả các hội diễn tại khắp nước Pháp
và châu Âu… có sự tham gia của sinh
viên nhiều nước châu Âu. Đây là dịp
để giới thiệu nền văn hóa đa dân tộc
của Việt Nam và nhân dịp này tố cáo
chính sách thực dân mới của Mỹ ở
miền Nam, chia cắt lâu dài Việt Nam.
Sau khi Mặt trận dân tộc giải phóng
Miền Nam được thành lập tháng
12/1960, bên cạnh công tác trong
cộng đồng kiều bào, công tác giải
thích ý nghĩa của cuộc đấu tranh của
nhân dân trong nước trong nhân dân
Pháp là một trọng tâm công tác của
phong trào.
Kết quả của công tác này, trên nền
những thắng lợi của nhân dân trong
ĐỐI THOẠI
Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Trân
TRONG MỖI NGƯỜI ĐỀU CÓ
MỘT QUÊ HƯƠNG
SANG PHÁP HỌC NĂM 1959, ÔNG NGUYỄN NGỌC TRÂN TỐT NGHIỆP TIẾN SĨ CẤP BA
VÀ TIẾN SĨ QUỐC GIA KHOA HỌC TẠI ĐẠI HỌC SORBONNE (PARIS), LÀ NGHIÊN CỨU
VIÊN TẠI TRUNG TÂM QUỐC GIA NGHIÊN CỨU KHOA HỌC (CNRS), GIÁO SƯ ĐẠI HỌC
(POITIERS, PHÁP). NĂM 1976, THEO LỜI KÊU GỌI VỀ NƯỚC, GIA ĐÌNH GIÁO SƯ LÀ
MỘT TRONG NHỮNG GIA ĐÌNH TRÍ THỨC ĐÃ QUYẾT ĐỊNH TRỞ LẠI VIỆT NAM GÓP
PHẦN GÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC. PHÓNG VIÊN TẠP CHÍ TRUYỀN HÌNH ĐÃ CÓ CUỘC
PHỎNG VẤN ÔNG NHÂN DỊP KỈ NIỆM 100 NĂM THÀNH LẬP HỘI NGƯỜI VIỆT NAM YÊU
NƯỚC TẠI PHÁP (18/06/1919 - 18/06/2019).
Nguyễn Ngọc Trân