55 / 92
55
Mỗi người là một góc nhìn thực tế lí
giải tại sao nhiều nguồn lực từ bên ngoài
chưa thể đấu nối về Việt Nam.
Nhưng chị cũng vừa nói là đã
có những khát vọng kết nối đã
thành hình?
Vâng, đó chính là những câu chuyện
truyền cảm hứng mà tôi mắt thấy tai
nghe tại Diễn đàn. TS Nguyễn Đức
Khương, người đã cùng các cộng sự của
mình thành lập ra Hội khoa học và
Chuyên gia Việt Nam AVSE, đơn vị khởi
xướng và chủ trì tổ chức Diễn đàn này,
từng nhiều năm lãnh đạo hội sinh viên,
thanh niên Việt Nam tại Pháp. Anh
Khương đã nung nấu tìm ra cơ chế để
kết nối các tri thức Việt và người Việt
thành đạt về đóng góp cho đất nước. Sự
thành công của Diễn đàn lần này là tâm
huyết của anh Khương cùng các anh chị
em trong AVSE sau quá trình chuẩn bị
nhiều tháng trời.
Đó là anh Nguyễn Huy Hoàng, một
giám đốc tại Tập đoàn VNPT, người từng
học tập và làm việc nhiều năm tại Nhật
Bản. Những năm đầu về nước làm việc
khó thích nghi, gia đình thúc ép trở lại
Nhật nhưng anh quyết tâm ở lại. Anh
chia sẻ, trước hết cần nhún mình hoà
nhập về văn hoá, rồi mới đến lúc thuyết
phục đồng nghiệp công ty ghi nhận và đi
theo những công nghệ mới mình học
được từ nước ngoài. Giờ đây, anh lại
cùng Tập đoàn của mình săn tìm các
chuyên gia người Việt giỏi về làm việc
với mức lương xứng đáng.
Một câu chuyện truyền cảm hứng
khác là TS Vũ Duy Thức, giám đốc điều
hành Công ty OhmniLabs chuyên sản
xuất robot phục vụ người già, một start-
up của người Việt nổi trội tại Thung lũng
Silicon (Mỹ). Chàng trai này tự bỏ tiền túi
để tổ chức nhiều khóa đào tạo miễn phí
về công nghệ AI cho sinh viên Việt Nam.
Quỹ học bổng VietSeeds mà Thức là
đồng sáng lập và duy trì suốt hơn 7 năm
qua đã trao tặng hơn 200 suất học bổng
cho sinh viên, học sinh với trị giá 4.000
USD/suất.
Theo chị, điều gì đã giúp những
người Việt thành đạt này kết nối thành
công trong khi nhiều người khác
lại không?
Những người này đều chung quan
điểm là việc hoàn thiện khung pháp lí
hay cải cách thủ tục hành chính trong
nước không phải câu chuyện có thể giải
quyết một sớm một chiều, nhưng nếu đã
tâm huyết thì không thể ngồi chờ bối
cảnh thay đổi. Thay vào đó, cần chủ
động thay đổi mình trước. Dù rất bận
rộn, họ cố gắng vượt qua chính mình, hi
sinh thời gian, công sức và tiền bạc để
tìm kiếm từng dự án nhỏ một làm với đối
tác tại Việt Nam.
Theo chị, diễn đàn lần này có đi
thêm được bước tiến nào cụ thể trong
chiến lược huy động nguồn lực
kiều bào?
Một bước tiến mới trong diễn đàn lần
này là việc thành lập một mạng lưới
người Việt có tầm ảnh hưởng với 9 mắt
xích đầu tiên là những người Việt thành
công và quan trọng là tâm huyết với việc
nâng tầm Thương hiệu quốc gia. Tôi cho
rằng, bước tiến đáng ghi nhận này vẫn
chỉ là một cánh én nhỏ. Mà một cánh én
nhỏ thì không làm nên mùa xuân. Sẽ cần
thêm nhiều cánh én như thế nữa. Và
quan trọng nhất vẫn phải là các chính
sách của Nhà nước khuyến khích kiều
bào có hệ thống, đồng bộ, thiết thực hơn
và quyết liệt hơn nữa.
Từ diễn đàn, chị thấy Việt Nam
có thể học hỏi được kinh nghiệm gì từ
những quốc gia đã thành công trong
kết nối kiều bào?
Tôi ấn tượng với kinh nghiệm của
Ireland và Ấn Độ. Ireland là một quốc gia
nhỏ 5 triệu dân nhưng sở hữu mạng lưới
kiều bào tới 70 triệu người. Chính phủ
Ireland ghi rõ chính sách về kiều bào
trong hiến pháp. Họ có một Bộ chuyên
trách về kiều bào, xây dựng bảo tàng tôn
vinh người Ireland thành công ở nước
ngoài... Còn Ấn Độ đã thành lập bộ các
vấn đề của người Ấn Độ ở nước ngoài,
trung tâm xúc tiến đầu tư nước ngoài về
Ấn Độ khuyến khích kiều bào Ấn Độ mua
cổ phiếu, tài sản ở trong nước…
Sau chuyến đi, điều gì đọng lại
nhất trong chị?
Tôi có cơ hội đến thăm phòng làm
việc của một bác sĩ, nhà nghiên cứu,
giáo sư đầu ngành hô hấp ở Pháp là một
người gốc Việt. Ông sang Pháp từ năm
11 tuổi, từng nhiều năm tình nguyện đi
chữa bệnh cho các thuyền nhân người
Việt trôi dạt trên biển. Một năm vài lần,
ông về Việt Nam đào tạo bác sĩ trong
nước. Ông tâm huyết muốn xây dựng
các cơ sở nghiên cứu y khoa chất lượng
tại Việt Nam. Ở nơi cách dải đất chữ S
hàng chục nghìn cây số, tôi vẫn cảm
nhận giá trị cội nguồn sâu thẳm âm ỉ
cháy trong những con người mang dòng
màu Việt. Tôi vẫn nhớ câu nói nghẹn
ngào của TS Quy Võ, 1 trong 9 người
đầu tiên của Mạng lưới người Việt có
tầm ảnh hưởng “Tôi là người Việt Nam…
mãi mãi sẽ là người Việt Nam. Dù tôi có
ở đâu, cũng sẽ tìm cách làm gì đó cho
Việt Nam”.
DIỆP CHI
(Thực hiện)
Một buổi họp bên lề diễn đàn