25
trồng có tươi tốt hay không phụ thuộc rất
nhiều vào khu rừng thiêng này. Nếu ai vi
phạm đến sự tôn nghiêm của khu rừng,
người đó sẽ bị thần linh trừng phạt. Do đó,
để cầu bình yên, phát triển, hàng năm, dân
bản đều tổ chức nghi lễ cúng Gạ Ma Do
thật chu đáo. Mọi người đều phải hết sức
thành tâm, tuân thủ đúng những quy định
từ ngàn xưa của cha ông để lại. “Lễ cúng
Gạ Ma Do mang giá trị giáo dục sâu sắc,
không chỉ là môi trường giữ gìn bản sắc
văn hóa của tộc người, mà còn tạo sự cố
kết bền chặt của cộng đồng, thể hiện sự
tôn thờ các vị thần nước, thần rừng với
ước nguyện của con người về cuộc sống
ấm no, bình yên và hạnh phúc. Đây là
điều hết sức có ý nghĩa mà tôi rất tâm đắc
và thấy thật may mắn khi được tham dự
cùng bà con trong nghi lễ linh thiêng này”,
Yazan Safi chia sẻ.
Ekip sản xuất Vietnam Discovery đã
ghi lại tất cả những hoạt động trong suốt
những ngày diễn ra lễ hội. Ngày đầu tiên
là nghi lễ cấm bản Ga Tu Tu. Mỗi gia đình
người Hà Nhì cử một thành viên là nam
giới tham gia vào lễ cấm bản và Yazan
Safi đã được coi là một thành viên của
dân bản. Anh nhiệt tình và đầy hào hứng
cùng mọi người chuẩn bị lễ vật gồm 1 đôi
gà, một con chó và các loại rượu, muối...
thực hiện lễ cúng, mọi người cùng căng
dây báo cấm trên các con đường chính
dẫn vào bản. Họ cho rằng, làm như vậy
sẽ cấm được các loại ma xấu vào làm hại
dân bản. Người bản khác, người ở nơi
xa đến không được vào bản, bởi nếu vào
bản, con ma xấu sẽ theo vào. Nếu ai cố
tình vào sẽ bị cả bản phạt vạ theo quy định
trong hương ước của thôn.
Vào ngày thứ hai, ekip tham dự nghi lễ
cúng Thần nước. Nghi lễ này nhằm tạ ơn
Thần nước đã cung cấp nước sinh hoạt
và trồng cấy trong suốt một năm qua, cầu
mong năm mới nước vẫn cứ đầy và chảy
mãi không cạn trong thôn, bản. Tiếp đó,
Yazan Safi cùng những người đàn ông
khiêng lợn, gà vào rừng để làm lễ cúng Gạ
Ma Do. Qua những hoạt động cùng dân
bản, Yazan Safi càng hiểu thêm phong tục
ở nơi đây: “Người Hà Nhì tin rằng, mọi thứ
đều có linh hồn. Linh hồn của rừng, nước
và núi đều gắn liền với con người. Họ sống
gần gũi với thiên nhiên và có những quy
tắc riêng để bảo vệ rừng, nguồn nước. Họ
trừng phạt nghiêm khắc những người vi
phạm. Đây là điều mà tôi chưa từng được
thấy ở các nơi đã đi qua trên thế giới”.
Vào ngày cuối cùng, dân làng cùng
nấu các món ăn để tỏ lòng biết ơn với
các vị thần và tổ tiên. Yazan Safi tham gia
chuẩn bị cho mâm cỗ cúng có đủ 9 món
và hào hứng nhuộm màu các quả trứng
để tặng cho trẻ em. Xong, anh xung phong
đội mâm cỗ mang tới nhà trưởng bản để
tiến hành làm lễ... Sau những ngày cùng
chung sống dưới mái nhà hình nấm độc
đáo của người Hà Nhì, Yazan Safi rất thích
ngôi nhà tường trình mát mẻ vào mùa hè
và ấm áp vào mùa đông. Cuộc sống thanh
bình, đơn giản, tự cung tự cấp của người
Hà Nhì khiến cho anh đã có những ngày
sống chậm vô cùng vui vẻ. Anh yêu những
cô bé, cậu bé Hà Nhì có gương mặt sáng
sủa, thông minh.
Chia sẻ sau chuyến đi, Yazan Safi hào
hứng: “Tham gia chương trình Vietnam
Discovery của VTV4, tôi có được những
trải nghiệm tuyệt vời nhất trong đời, có
thêm nhiều kiến thức mới, hiểu biết về
văn hóa, học được nhiều từ mới của tiếng
Việt. Sau khi xem chương trình này, chắc
chắn các bạn sẽ muốn đến Lào Cai để tự
mình khám phá những nét đặc sắc nơi
đây”. Cùng với lời nhắn nhủ này, Yazan
Safi cũng cho biết rằng anh sẽ cùng với
các bạn của mình tiếp tục quay lại nơi này
bằng mô tô trong một ngày không xa.
MAI CHI
Lễ vật cúng rừng
Dân làng cùng nhau ăn cỗ sau lễ cúng
Quay phim Tuấn Anh và phút giải lao với
em bé Hà Nhì