32 / 64
32
KHÔNG GIAN
VĂN HÓA
CẢI LƯƠNG ĐI TÌM KHÁN GIẢ
Từ khi hình thành và ra mắt vở diễn
đầu tiên vào năm 1918, cải lương đã
có 100 năm hình thành, phát triển đến
độ cực thịnh với những dấu ấn vàng
son: các vở cải lương ca ngợi lòng tự
hào dân tộc (
Tiếng trống Mê Linh, Thái
hậu Dương Vân Nga…
), thân phận
con người và tình yêu (
Lan và Điệp,
Tô Ánh Nguyệt, Lá sầu riêng, Nửa đời
hương phấn…
) được các soạn giả danh
tiếng như: NSND Viễn Châu, Trần Hữu
Trang, Hà Triều, Hoa Phượng… gửi gắm
nhiều tinh hoa văn hóa của dân tộc trên
nền nhạc cổ phong phú của Nam Bộ;
những lớp nghệ sĩ tài danh như: Phùng
Há, Út Trà Ôn, Bạch Tuyết, Thanh Nga,
Lệ Thủy, Thanh Sang… là thần tượng của
nhiều thế hệ khán giả; những đêm diễn
đông nghẹt khán giả, các giải thưởng
Thanh Tâm, giải thưởng Trần Hữu Trang
danh giá… Dù thời đại đã có nhiều đổi
thay khiến cải lương mất dần vị trí độc
tôn nhưng tình yêu của khán giả dành
cho bộ môn nghệ thuật này vẫn luôn là
mạch nguồn tươi mát.
Tên gọi cải lương xuất phát từ hai
câu liến đối trên bảng hiệu gánh hát
Tân Thịnh năm 1920 là
Cải cách hát
ca theo tiến bộ/ Lương truyền tuồng tích
sánh văn minh
. Ngay từ trong tên gọi đã
thể hiện sự vận động, biến đổi, sáng tạo
không ngừng của bộ môn nghệ thuật cải
lương. Chính vì ý nghĩa này mà trong
vòng 100 năm với nhiều biến thiên của
thời cuộc, cải lương vẫn đạt đến độ huy
hoàng nhờ gạn đục khơi trong, tiếp thu
những tinh hoa của dân tộc cũng như
tư duy mới của thời đại để đáp ứng nhu
cầu thưởng thức của khán giả. Có thể
thấy rằng, trong các chương trình nghệ
thuật, cuộc thi hát, biểu diễn trên truyền
hình vẫn luôn ưu ái những thí sinh biểu
diễn nghệ thuật dân tộc, trong đó có
đờn ca tài tử, cải lương… Việc các bạn
trẻ có thể hát nhạc dân tộc không chỉ
tạo nên sự tươi mới mà còn chứng tỏ sức
hấp dẫn của nghệ thuật truyền thống và
tương lai kế thừa văn hóa Việt.
Ngoài ra, bản thân các nghệ sĩ cũng
luôn cố gắng đổi mới để tiếp cận lớp
khán giả mới đang bị nhạc trẻ, nhạc
ngoại lấn át. Có thể kể đến phần trình
diễn cổ nhạc của các ca sĩ trẻ hiện nay
như:
Lạc trôi
(Sơn Tùng),
Em gái mưa
(Hương Tràm),
Đừng hỏi em
(Mỹ Tâm)
của NSND Bạch Tuyết. Hai thế hệ nghệ
sĩ tưởng chừng đối lập hoàn toàn về
phong cách âm nhạc lại vẫn có thể tìm
thấy tiếng nói chung và nhận được rất
nhiều sự yêu thích cũng như quan tâm
của công chúng, ngay cả những người
trẻ chưa từng nghe cải lương. NSND
Bạch Tuyết cho biết, bà luôn muốn tìm
cách đối thoại, lắng nghe các bạn trẻ
nên bắt đầu tìm hiểu từ các sản phẩm
văn hóa mà họ yêu thích. Khi nghe ca
khúc
Lạc trôi
của Sơn Tùng, bà đã thật
sự kinh ngạc với những suy ngẫm chín
chắn về cuộc đời của anh. Đó là niềm
cảm hứng để bà thể hiện ca khúc với
phiên bản cổ nhạc. Sự giao lưu bằng
âm nhạc này đã mang lại cho khán giả
nhiều góc nhìn mới mẻ hơn về bộ môn
nghệ thuật truyền thống.
Ngoài ra, phần trình diễn của 400
nghệ sĩ trong đêm diễn
100 năm sân
khấu cải lương
đêm 13/1 được các nghệ
Tiếp bước trăm năm
bằng tư duy thời đại
SAU 100 NĂM LÊN BỔNG XUỐNG TRẦM, CẢI LƯƠNG ĐANG RẤT CẦN
NHỮNG LÀN SÓNG MỚI ĐỂ PHÙ HỢP VỚI HƠI THỞ CUỘC SỐNG ĐƯƠNG
ĐẠI. SỰ THAY ĐỔI NÀY ĐÒI HỎI NỖ LỰC CỦA NHIỀU THẾ HỆ, BAN NGÀNH,
NHỮNG NGƯỜI QUẢN LÍ, BIỂU DIỄN VÀ THƯỞNG THỨC XOAY QUANH NỖ
LỰC GÌN GIỮ, PHÁT TRIỂN TINH HOA VĂN HÓA DÂN TỘC.